قوانین صدور چک
با وجود اهمیت چک در مبادلات امروز نسبت به آن بی توجهی هایی صورت گرفته و در بسیاری از موارد دیده شده عدم آگاهی از یک ماده یا تبصره آن به دشواری های زیادی برای شهروندان منتهی شده از همین رو و با هدف آگاهی شما عزیزان متن کامل قانون چک را می آوریم. چک سندی است که به هر فرد اجازه خرید در حال و پرداخت در آینده را میدهد. بر اساس قوانین چک هر فرد میتواند، مبلغی معین را روی چک درج کند، برای آن موعد پرداخت تعیین کند و در تاریخ معین با پر نمودن حساب جاری خود نسبت به پرداخت آن اقدام کند.
درواقع چک برگهای ارزشدار است که به فرد مهلت پرداخت بیشتری میدهد اما قدرت خرید را برای او در لحظه فراهم میکند. قانون صدور چک به این صورت است که برای داشتن دسته چک از بانکهای معتبر، فرد نیاز به افتتاح حساب جاری دارد. شرایط افتتاح حساب جاری در هر بانک متفاوت است و برای صدور دسته چک پیشینه حسابهای فرد در بانک بررسی میشود.
انواع چکهای بانکی چیست
در حال حاضر برای موضوعات و دعاوی مربوط به چک، دو قانون چک اصلی وجود دارد، قانون تجارت و قانون صدور چک. بر اساس قانون تجارت، چک نوشتهای است که به موجب آن صادرکننده وجوهی را که در نزد محال علیه دارد به دیگری واگذار میکند.هماهنگ با قوانین صدور چک، انواع چکهای بانکی به شرح زیر است:
۱- چک عادی: که با صدور دسته چک برای هر فرد از طرف بانک، امکان استفاده از آن فراهم میشود و اعتبار آن تنها برای فرد صاحب حساب است.
۲- چک تاییدشده: چکی است که بانک وصول مبلغ درجشده در چک صادر شده را تایید مینماید. چک تضمین شده، چکی است که صدور آن تنها توسط بانک و با تایید بانک بر اساس وجود مبلغ درج شده در چک امکانپذیر است.
۳- چک مسافرتی: چکی است که توسط بانک صادر میشود و وصول آن در شعب دیگر و کارگزارهای بانک امکانپذیر است.
پیش از کشیدن چک قوانین صدور چک را بدانیم
هر فرد نیاز دارد پیش از گرفتن دسته چک و نوشتن چک با قوانین چک آشنایی داشته باشد. برای این امر نیاز است تا موارد زیر در نظر گرفته شود. دانستن توصیههای لازم و داشتن دانش کافی از قوانین صدور چک میتواند به هر فرد در معاملاتی که با چک انجام میشود کمک کند. انجام معاملات ملکی و معاملاتی که مبالغ بالایی در آن جابهجا میشود معمولا به وسیله صدور چک انجام میشود. به همین دلیل اگر شغل فرد انجام چنین معاملاتی را ایجاب میکند، فرد نیاز به داشتن دانش کافی درباره قوانین چک دارد.
قانون چک و امضای چک
با توجه به قانون صدور چک اولین توصیه هنگام نوشتن و دریافت چک، صحت امضای صادرکننده چک است. قوانین چک امضای چک صادرشده را مهمترین نکته آن میداند و چک بدون امضا فاقد اعتبار است. با ثبت امضا در پایین چک، تمامی شروط و موارد قید شده در آن شامل چک خواهد شد. برای اینکه چک بر اساس قوانین چک مورد حمایت واقع شود، داشتن امضا الزامی است. اگر با موسساتی که به واسطه مهر چک صادر میکنند، باید توجه داشته باشید که در قوانین صدور چک، این مهر به تنهایی کافی نیست و نیاز است هنگام صدور چک، امضای فرد نیز در آن درج شده باشد.
استعلام از حساب فرد صادرکننده چک
برای معامله با هر فرد و دریافت چک، نیاز است تا از حساب فرد استعلام تهیه کنید. استعلام از حساب فرد به شما نشان میدهد که آیا او فرد خوشحسابی است یا خیر. گرفتن چک از یک فرد بدحساب که دارای چکهای برگشتی است معامله شما را با مشکل مواجه میکند. قانون صدور چک، افراد بدحساب را که چکهای برگشتی بسیاری دارند، واجد شرایط دریافت دسته چک نمیداند
قوانین چک در هنگام نوشتن چک
قانون صدور چک و نوشتن آن شرایطی دارد و باید هنگام استفاده از چک رعایت شود. با رعایت قوانین چک احتمال اینکه درگیر مسایلی مانند برگشت خوردن چک و استفاده نادرست از آن بسیار کم خواهد شد. دسته چکهایی که برای افراد از طرف بانک صادر میشود، فضاهای خالی دارد که باید توسط صاحب حساب پر شود. فضاهای مشخص در چک عبارت هستند از:
۱- تاریخ چک
۲- مبلغ چک
۳- دریافتکننده چک
۴- امضای چک
سعی کنید از یک خودکار شخصی برای نوشتن چک استفاده کنید. بعضی خودکارها دارای جوهری هستند که پس از نوشتن و گذشتن مدت زمانی، خود به خود پاک خواهند شد یا این قابلیت را دارند که با پاککن، پاک شوند.
قوانین چک در هنگام نوشتن تاریخ چک
با توجه به قانون چک، هنگام نوشتن تاریخ چک تنها به نوشتن تاریخ عددی اکتفا نکنید. نوشتن تاریخ عددی قابل جعل است و احتمال اینکه از چک شما سوء استفاده شود بسیار است. بر اساس قوانین چک اگر تاریخ چک دچار خط خوردگی باشد، چک نیاز به تایید و پشت نویسی دارد تا صحت تاریخ ذکر شده در آن تایید شود. با نوشتن تاریخ به حروف از این احتمال میتوان جلوگیری کرد. سفید گذاشتن قسمت تاریخ باعث میشود فرد دریافتکننده چک بتواند هر تاریخی را که میخواهد در آن قسمت بنویسد و چک را در تاریخ مورد نظر خود نقد کند.
قوانین چک در هنگام نوشتن مبلغ چک
قانون چک میگوید مبلغ نوشته شده در چک درصورتی که دچار خط خوردگی باشد یا ناخوانا باشد، از اعتبار مالی ساقط خواهد بود. در این صورت چک نیاز به پشتنویسی و ذکر مبلغ صحیح دارد. هنگام نوشتن مبلغ چک، مبلغ باید هم به حروف هم به عدد نوشته شود تا قابل جعل نباشد.
بستن انتهای مبلغ چک به جعل نشدن آن کمک میکند. میتوان بر روی قسمت مبلغ چک پس از تکمیل آن، چسب نواری چسباند تا امکان تغییر آن وجود نداشته باشد. یکی دیگر از راهکارها این است که صفرهای مبلغ چک را به صورتی ننویسید که با عدد پنج اشتباه گرفته شوند و از گذاشتن نقطه به جای صفر خودداری کنید.
قوانین چک در هنگام پر کردن بخش دریافتکننده
یکی از قسمتهای مهم چک بخش در وجه آن است. بر طبق قوانین چک، این بخش تعیین میکند که چه کسی میتواند چک را نقد کند. نوشتن حامل در این قسمت باعث میشود تا هر کسی بتواند چک را نقد کند. در این صورت با پشتنویسی کردن چک، میتوان گیرنده چک را عوض کرد. معمولا چکهایی که در وجه حامل صادر میشوند، دست به دست میچرخند و هر فرد با پشتنویسی و امضا میتواند آن را به فرد دیگری تحویل دهد.
اما باید دقت داشت که گرفتن چنین چکهایی در معاملات میتواند بسیار خطرناک باشد. زیرا هنگام نقد کردن چک دیگر طرف حساب شما، فردی که با او معامله کردهاید نخواهد بود، بر اساس قوانین صدور چک، فردی که چک را نقد میکند و فردی که چک از حساب او صادر شده است طرفین دعوی محسوب میشوند و اعتبار از فردی که چک را ارائه کرده ساقط میشود.
قوانین چک در مورد امضای چک
قسمت بعدی چک، امضا است. امضا تعیینکنندهترین بخش هر چک محسوب میشود. ارائه چکهای سفید امضا میتواند پر خطرترین کار در معاملات باشد. بر اساس قوانین صدور چک دو نکته در نوشتن چک اهمیت دارد. نکته اول این است که به هیچ عنوان چک را قبل از نوشتن امضا نکنید.
برخی از مردم برای سهولت کار خود، تمام برگههای چک را امضا و آماده میکنند. این کار بسیار خطرناک است و میتواند عواقب بسیار بدی داشته باشد. بر طبق قانون چک، زمانی باید اقدام به امضای چک شود که از ارائه چک در معامله اطمینان داشته باشیم. در قوانین صدور چک، چک سفید امضا به این معنی است که به دارنده چک این حق را دادهایم که هر مبلغی را خواست بتواند در چک قید کند. تاکید بر این است که حتما زمان مراجعه به بانک از امضاهایی استفاده شود که امضای سادهای نباشند. یکی از راهکارها این است که حتما برای امضا تاریخ گذاشته شود یا اینکه حتما اسم و فامیل جزو امضا باشد.
چک در چه شرایطی برگشت می خورد
برگشت خوردن چک حتما به این معنی نیست که صادرکننده موجودی ندارد، زیرا ممکن است مطابقت امضا وجود نداشته یا صادرکننده چک اختلافی داشته، یا چک مفقودی یا مسروقه باشد. در چنین حالت هایی نیز چک پرداخت نخواهد شد و برگشت می خورد، اما دارنده حساب در هر صورت باید اصل پول را به بانک بدهد، ولی این مبلغ به آورنده چک پرداخت نمیشود، بلکه در یک حسابی در بانک واریز می شود که نزد رئیس شعبه است. پس از آن پول فرد در بانک موجود است و دارنده حساب باید ظرف مهلت قانونی گواهی شکایتی را که درباره سرقت یا مفقود شدن چک مطرح کرده است، به بانک ارائه کند تا پرداخت چک متوقف شود و مبلغ تا صدور حکم نهایی دادگاه پرداخت نشود.
مردم در چه معاملاتی بهتر است چک قبول نکنند
این موضوع به شخصیت طرف مقابل و توافق بین طرفین بستگی دارد. نمی توان گفت در این مورد چک قبول کنید و در مورد دیگر نه، اما به طور کلی دو طرف ممکن است یکدیگر را بشناسند و مشکلی با دریافت چک نداشته باشند. افراد بنا به اعتبار شخصیت طرف مقابل چک را قبول می کنند اما در مجموع بهتر است مردم احتیاط را رعایت و قبل از قبول چک در این زمینه تحقیق کنند، نه حاکمیت می تواند در این خصوص وارد شود و نه بانک.
در قانون جایگاه سفته با چک چه تفاوتی دارد
چک مراوده ای است که مردم برای کارهای روزانه مالی خود انجام می دهند، اما وقتی سفته را امضا می کنند و در اختیار طرف مقابل قرار می دهند، تعهدی را ایجاد می کنند که باید به آن عمل کنند. پیگیری سفته فقط از طریق دادخواست حقوقی ممکن است و شخص باید واخواست بدهد تا از صادرکننده سفته مبلغ آن را بگیرد یا اموالش را توقیف کند.
مراحل کار به این صورت است که اگر سفته تاریخ داشته باشد، فردی که آن را در اختیار دارد باید از طریق واخواست بانک های مربوط اقدام کند و وقتی اقدام کرد، بانک آن را واخواست می کند، اما سوالی که اینجا پیش می آید این است که سود واخواست چیست؟ وقتی کسی که سفته را در اختیار دارد، می خواهد در مقابل خواسته ای که دارد مقداری از اموال فردی که سفته را امضا کرده است تامین خواسته بدهد و خسارت احتمالی به دادگستری نسپارد باید واخواست طبق روال و در مهلت قانونی اش انجام شود، اما اگر فرد واخواست را از طریق تشریفات انجام نداد اگر خواسته باشد در مقابل طلبی که دارد اموالی از امضاکننده سفته را تامین خواسته بدهد حتما باید درصد خسارت احتمالی را با دستور قاضی که به اصل موضوع رسیدگی می کند مشخص کند و آن مبلغ را برای توقیف اموال امضاکننده سفته به صندوق دادگستری بسپارد.
چکیده
چک کلمهای فارسی است به معنی نوشتهای که به وسیله آن از پولی که در بانک دارند مبلغی دریافت داشته یا به کس دیگری حواله دهند. هر فرد نیاز دارد پیش از گرفتن دسته چک و نوشتن چک با قوانین چک آشنایی داشته باشد. بر اساس قانون صدور چک، چکهای صادرشده به عهده بانکهای کشور در حکم اسناد لازمالاجرا است. قوانین چک امضای چک صادرشده را مهمترین نکته آن میداند و چک بدون امضا فاقد اعتبار است.
برای معامله با هر فرد و دریافت چک، نیاز است تا از حساب فرد استعلام تهیه کنید. قانون صدور چک و نوشتن آن شرایطی دارد و باید هنگام استفاده از چک رعایت شود که ما در این مقاله به آن ها اشاره کردیم. برای هر فردی لازم است که این قوانین را بداند تا در معاملات خود دچار دردسر نشود.