تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید،همه‌ی ما دوست داریم
در کاری که انجام می‌دهیم بهترین باشیم
ولی همیشه عواملی مانند افکار، احساسات گوناگون و صداهای مزاحم وجود دارند
و نمی‌گذارند روی کارمان تمرکز کنیم.
باید بدانید تمرکز در کار، مهارتی است
که با تمرین می‌توان به آن دست یافت. در این مقاله در سایت راز ثروت به‌طور مختصر توضیح می‌دهیم.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
تمرکز چیست و بهترین روش‌های افزایش تمرکز کدام‌اند.
تابه‌حال توجه کرده‌اید که وقتی غرقِ انجام کاری می‌شوید، چقدر حس خوبی دارید؟
در این حالت به بهره وری واقعی می‌رسید
و صرفا با کارهای بیهوده و وقت‌گیر، خودتان را سرگرم نمی‌کنید.
حس می‌کنید که بسیار هدفمند هستید و گذشت زمان را درک نمی‌کنید.
فرقی نمی‌کند اسم این حالت را تَچان (flow) می‌گذارید
یا مسحور شدن و غرق شدن در کار، در هر صورت در این زمان‌ها واقعا احساس هیجان‌انگیزی دارید.
به گفته‌ی دیوید راک (David Rock)،نویسنده‌ی کتاب «مغز شما در هنگام کار» (Your Brain at Work)،
ما فقط ۶ ساعت در هفته واقعا بر کار خود تمرکز می‌کنیم.
به‌علاوه، بررسی‌های راک نشان داده است
که بیشترین کارایی و قدرت فکری ۹۰٪ از مردم، مربوط به زمانی است
که خارج از اداره‌اند و بالاترین میزان تمرکز افراد نیز در هنگام صبح یا اواخر شب است.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
این دقیقا برخلاف چیزی است که برنامه‌های کاری به ما دیکته می‌کنند!
تمرکز چیست و چگونه می‌توان آن را تقویت کرد؟
تمرکز کردن یعنی اینکه فرد بتواند توجه و اراده‌‌اش را همسو کند
و کنترلِ توجه خود را در اختیار داشته باشد.
تمرکز یعنی تواناییِ متمرکز کردن ذهن بر روی یک موضوع،
شیء یا فکر و بیرون راندن تمام افکار، ایده‌ها، احساسات و هیجان‌های نامربوط از ذهن.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
تمرکز یعنی به‌جایِ از این شاخه به آن شاخه پریدن و
از دست دادن توجه،
زمان و انرژی، در هر زمان تنها یک کار انجام بدهیم.
در هنگام تمرکز، تنها «یک فکر» ذهن فرد را اشغال می‌کند
و تمام انرژی ذهن بر همین فکر واحد متمرکز می‌شود.
برای کسبِ تواناییِ فرمان دادن به ذهن و کنترل
کردن تمرکز و توجه، به آموزش نیاز داریم.
بیشتر افراد نمی‌توانند توجه خود را کنترل و ذهن خود را صرفا بر یک موضوع متمرکز کنند.
آنها نمی‌توانند هر زمان که می‌خواهند به ذهن خود دستور بدهند که بر چیزی تمرکز کند.
متمرکز کردن فکر، فعالیتی غیرمعمول نیست و تقریبا هر روز برای همه اتفاق می‌افتد
ولی این تمرکز، توانایی ناخودآگاه و کنترل‌نشده‌ای است
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
آیا توجه کرده‌اید کودکان در هنگام بازی صدای شما را نمی‌شنوند؟
آنها آن‌قدر در بازی غرق می‌شوند که به هیچ چیز دیگری توجه نمی‌کنند.
یا وقتی کتاب بسیار جالبی می‌خوانید، صدای اطرافیان‌تان را نمی‌شنوید.
زمانی که نامه‌ای مهم می‌نویسید، فیلم یا مسابقه‌ای ورزشی تماشا می‌کنید،
شطرنج بازی می‌کنید و به‌طورکلی وقتی مشغول انجام کاری می‌شوید
که عاشق آن هستید و برای‌تان جالب یا لذت‌بخش است،
به محیط اطراف خود بی‌توجه می‌شوید و گذشت زمان را حس نمی‌کنید.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
این مثال‌ها نشان می‌دهند که «متمرکز کردنِ توجه» امکان‌پذیر است ولی این کار با تمرکز واقعی تفاوت دارد،
زیرا فرایندی آگاهانه و عمدی است و شما هر زمان که اراده کنید،
می‌توانید برای مدت زمان مشخصی (و نه فقط چند ثانیه) ذهن خود را بر هر موضوعی که می‌خواهید،
متمرکز کنید.
چگونه تمرکز می‌کنیم؟
تمرکز کردن بر یک کار، بسیار شبیه به «متمرکز کردنِ نگاه» است.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
وقتی تصمیم می‌گیرید بر چیزی تمرکز کنید،
ابتدا مغزتان تمام اطلاعات بصری را دریافت و پردازش می‌کند
تا به شما بگوید که باید بر چه چیزی تمرکز کنید.
این کار شبیه زمانی است که برای اولین بار، تابلوی نقاشی یا عکسی را می‌بینید.
وقتی که تصویر واضح‌تر می‌شود، مغز شما به‌سراغ جنبه‌ای می‌رود که می‌خواهید
به آن توجه کنید (فرایند بالا به پایین).
وقتی به این نوعِ لذت‌بخش از تمرکز دست می‌یابید
که در آن گذشت زمان را حس نمی‌کنید،
درک شما از جهان اطراف تغییر می‌کند و توانایی بیشتری در نادیده گرفتن محرک‌های بیرونی دارید.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
چگونه تمرکز خود را از دست می‌دهیم؟
از دست دادن تمرکز، فرایندی طبیعی، مطلوب و تکامل‌یافته است
که برای حفظ امنیت ما به‌وجود آمده است. از بین رفتن تمرکز زمانی رخ می‌دهد
که مغز چیزهایی می‌بیند که باید به آنها توجه کنید (فرایند پایین به بالا).
تکامل موجب شده است که وقتی در اطراف خود با
چیزی خطرناک یا جالب مواجه می‌شوید،
تمرکز خود را از دست بدهید و به آن عامل توجه کنید.
به گفته‌ی گلوریا مارک (Gloria Mark)، استاد دانشگاه ارواین در کالیفرنیا، وقتی تمرکز خود را از دست می‌دهید،
حداکثر ۲۵ دقیقه زمان لازم است تا دوباره بر کار اصلی خود تمرکز کنید
(در برخی از بررسی‌ها زمان بازیابی تمرکز ۵ دقیقه و در برخی دیگر ۱۵ دقیقه ذکر شده است).
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
در هر صورت، از دست دادن تمرکز هزینه‌هایی دارد. برای نمونه مشاغل اداری را در نظر بگیرید.
کارمندان در ادارات به‌طور میانگین، هر ۳ تا ۱۰ دقیقه تمرکز خود را از دست می‌دهند
(البته در بررسی‌های مختلف، اعداد متفاوتی مطرح شده است)
ولی هیچ پژوهشی به‌طور قطعی نشان نمی‌دهد
که آیا با ایجاد وقفه‌های بیشتر، کیفیت کار کاهش می‌یابد یا خیر.
براساس پژوهش انجام‌شده توسط گلوریا مارک، حدودا در ۴۴ درصد موارد،
این خود ما هستیم که موجب از دست رفتن تمرکزمان می‌شویم!
ذهن انسان حداکثر تا ۲ ساعت می‌تواند بر هر کاری تمرکز کند
(البته بعد از این مدت برای بازیابی نیروی خود به ۲۰ تا ۳۰ دقیقه استراحت نیاز دارد)،
چرا از این پتانسیل خود استفاده نمی‌کنیم؟
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
یاد بگیرید که تمرکز خود را حفظ کنید
هیچ‌کس نمی‌تواند با جادو، تمرکز خود را افزایش بدهد.
افزایش تمرکز به تمرین زیادی نیاز دارد
و نیازمند یکی از سخت‌ترین انواع تلاش‌ها یعنی ذهن آگاهی (mindfulness) است.
البته نکته‌ها و روش‌هایی نیز وجود دارد که می‌توانید
برای افزایش تمرکز خود، آنها را به‌کار بگیرید.
تکنیک‌هایی که شما را به آن حالت لذت‌بخش
بهره‌وری آسان و بدون زحمت نزدیک می‌کند.
۱. از انجام چند کار به‌صورت هم‌زمان پرهیز کنید
انجام چند کار به‌طور هم‌زمان، مغز ما را به تمرکز نداشتن عادت داده است.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
در مطالعه‌ای که در دانشگاه استنفورد انجام شد،
گروهی از افراد تعداد زیادی از کارها و گروه دیگری تعداد کمی از کارها را هم‌زمان انجام دادند
و مشخص شد که حفظ تمرکز برای گروه اول دشوارتر است.
در فرهنگ کاری‌ای که هنوز هم در آن «پُرکاری» ویژگی خوبی به‌شمار می‌رود،
انجام هم‌زمان چند کار موجب می‌شود حس کنیم به چیزی بیش از آنچه واقعا هستیم،
دست یافته‌ایم. به‌علاوه در یک بررسی نشان داده شده است
که انجام هم‌زمان چند کار موجب می‌شود حس خوبی داشته باشیم.
به گفته‌ی دیوید راک از مؤسسه‌ی
NeuroLeadership انجام هم‌زمان چند کار،
منجر به پایین آمدن بهره‌ی هوشی (IQ) ما می‌شود
و موجب می‌شود مرتکب اشتباه شویم و جزئیات را نادیده بگیریم.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
استیو جابز می‌گوید:
«مردم فکر می‌کنند تمرکز یعنی بله گفتن به چیزی که باید بر آن تمرکز کنید، ولی تمرکز اصلا به این معنا نیست! تمرکز یعنی نه گفتن به صد ایده‌ی خوب دیگری که وجود دارد. شما باید بادقت انتخاب کنید.»
جابز به این حقیقت اشاره دارد
که شرکت اپل با متمرکز ماندن روی چند محصول خاص و نیز تمرکز کردن
بر وظایف خود، به شرکتی موفق تبدیل شد.
برای رسیدن به تمرکز، باید به انجام هم‌زمان چند کار و نیز تمام
محرک‌های دیگری که برای به‌دست آوردن تمرکز شما با هم رقابت می‌کنند،
نه بگویید؛ چه این محرک‌ها صندوق ورودی ایمیل یا فید توئیتر باشد و چه گفت‌وگو با همکاران‌تان.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
۲. محرک‌های بیرونی را متوقف کنید
شما می‌توانید در محل کار خود ازلوازمی استفاده کنید
(البته اگر به نگاه‌های متعجب همکاران‌تان اهمیت نمی‌دهید) یا محیطی ایجاد کنید
که در آن محرک‌های بیرونی برای شما مزاحمتی ایجاد نکنند.
برای این منظور می‌توانید از گوشی صداگیر استفاده کنید،
اعلان‌های دسکتاپ را خاموش کنید،
ساعاتی را برای آرامش و تمرکز بر کار تعیین کنید
(مثلا سه‌شنبه‌ها از ساعت ۱۰ تا ۱۴) یا یک روز از هفته، در منزل کار کنید.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
۳. تکنیک پومودورو را امتحان کنید
تکنیک پومودورو (Pomodoro technique) می‌تواند
راهی برای تمرین دادنِ مغز شما برای رسیدن به تمرکز باشد،
درست همان‌طور که عضلات خود را تمرین می‌دهید.
برای اجرای تکنیک پومودورو باید به‌مدت ۲۵ دقیقه به‌طور کامل بر یک کار تمرکز کنید
و سپس ۵ دقیقه استراحت کنید.
برای هر ۴ دوره‌ی ۲۵ دقیقه‌ای، زمان استراحت طولانی‌تر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه‌ای در نظر بگیرید.
اگر در ابتدا ۲۵ دقیقه تمرکز کامل بر یک کار برای شما سخت است،
می‌توانید با ۱۵ دقیقه شروع کنید و سپس به‌تدریج این زمان را افزایش بدهید.
در نهایت به جایی می‌رسید که حتی متوجه گذشت این ۲۵ دقیقه نمی‌شوید!
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
۴. مراقبه کنید
مراقبه مانند تمرین دادن عضلات ذهن برای حفظ تمرکز است
و به شما کمک می‌کند که اراده قوی داشته باشید.
برای مراقبه لازم نیست که ساعت‌ها در جایی آرام بنشینید،
به‌ویژه اگر انجام این کار را تازه شروع کرده‌اید.
کافی است که چشم‌هایتان را ببندید و مثلا خود را در حال خوردن سیب مجسم کنید
و بر حس‌هایی تمرکز کنید که هنگام گاز زدنِ سیب، به شما دست می‌دهد.
با این کار موفق می‌شوید تمرکز خود را به‌مدت ۱۰ دقیقه روی یک چیز معطوف کنید.
۵. تکنولوژی را کنار بگذارید
یکی از دلایل مهم کاهش تمرکز ما، تکنولوژی است.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
وقتی مغز با کارهایی مواجه می‌شود که ظاهرا به یک اندازه اهمیت دارند،
کار ساده‌تر را انتخاب می‌کند و تقریبا همیشه تکنولوژی کار ساده‌تر است.
حتی اگر به‌خاطر شغلی که دارید، کنار گذاشتنِ تکنولوژی برای شما غیرممکن است،
سعی کنید محدودیت‌هایی برای خود بگذارید.
از برنامه‌هایی استفاده کنید که تأثیر زندگی آنلاین را کاهش می‌دهند.
۶. کارهای مهم را انجام بدهید
دوایت دی آیزنهاور (Dwight D. Eisenhower) می‌گوید:
«آنچه مهم است، به‌ندرت فوری است و آنچه فوری است، به‌ندرت مهم است.»
ما تمایل داریم بر کارهای فوری تمرکز کنیم
و برای تمرکز بر وظایفی که واقعا مهم هستند،
به‌اندازه‌ی کافی وقت نمی‌گذاریم.
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
انجام این قبیل کارهای بیهوده و وقت‌گیر، به این معناست که خود را در شرایط سختی قرار داده‌ایم،
صرفا براساس فهرست کارهایی که برای خود تعیین کرده‌ایم،
عمل می‌کنیم و توجهی به میزان اهمیت کارها نداریم.
چیزهای معناداری که منتهی به دستاوردهای ما می‌شوند،
کارهای مهم ما هستند. با توجه به ماتریس آیزنهاور، سعی کنید
تا جای ممکن به انجام کارهای مهم ولی غیرفوری بپردازید.
۷. انگیزه‌ی خود یا همان «چرای» مهم را پیدا کنید
یکی از دلایلی که موجب می‌شود نتوانیم بر کاری تمرکز کنیم، مبهم بودن انگیزه است
ما نمی‌دانیم «چرا» کاری را انجام می‌دهیم.
گاهی این بی‌انگیزه بودن به این صورت است که نمی‌دانید
تکنیکهای افزایش تمرکز را بدانید
چرا انجام یک کار خاص، به دستیابی به هدفی کمک می‌کند
و گاهی نیز اصلا نمی‌دانید چرا برای دستیابی به
هدفی تلاش می‌کنید.
وقتی انگیزه مشخص باشد، نگرش نیز تغییر خواهد کرد و روش انجام کار دگرگون خواهد شد.
وقتی واقعا نسبت به کاری که انجام می‌دهید
علاقه‌مند و مشتاق باشید، تمرکز کردن بر آن کار بسیار آسان خواهد شد.
چاپ مطلب