تقویت مهارت تصمیم گیری
همه ما در زندگی مدام در حال تصمیم گیری هستیم، از تصمیم های ساده مانند انتخاب لباسی که در محل های متفاوت میپوشیم تا تصمیم های مهم تر و حساس تر مانند انتخاب رشته و اننخاب شریک زندگی. ما در این مقاله میخواهیم شما را با این مهارت مهم که تاثیرات بی شماری بر زندگی و آینده مان دارد و گاهی خوشبختی یا بدبختی مان را رقم میزند و تکنیک های بهبود این مهارت آشنا کنیم، پس با ما همراه باشید.
تصمیم گیری چیست
تصمیم گیری فرایند انتخاب یک شیوه عمل از میان اعمال متنوع است. این فرایند شامل استفاده از چیزهایی است که در دست دارید (یا می توانید به دست بیاورید) برای رسیدن به انچه که می خواهید. اگر شما تنها یک انتخاب ممکن در اختیار داشته باشید (یا یک راه حل بیشتر نداشته باشید) با فرایند تصمیم گیری روبرو نیستید. البته حتی اگر در چنین شرایطی با دو گزینه عملی کردن یا نکردن یک راه حل مواجه باشید و باید یکی از آنها را انتخاب کنید، در واقع در حال تصمیم گیری هستید. گر چه بسیاری از تصمیمات بر حسب عادت گرفته می شوند و عملاً فرد با مشکل انتخاب از میان گزینه های متعدد روبرو نیست، اما در هر حال هر موقعیتی که شامل سنجش دو یا چند گزینه برای عمل و انتخاب یکی از آنها باشد، نوعی تصمیم گیری به حساب می آید.
برخی افراد حتی قادر به برطرف کردن مسائل روزمره خود نیستند و وقتی در موقعیتی قرار می گیرند که مستلزم تصمیم گیری است، دچار پریشانی، دستپاچگی و ناراحتی می شوند. در مقابل این گروه، افراد دیگری نیز وجود دارند که نه تنها در این گونه موقعیت ها دچار اضطراب و سردرگمی نمی شوند، بلکه هر بار که در موقعیت تصمیم گیری قرار می گیرند، سعی می کنند تجربیات گذشته شان را به کمک گرفته و نقاط ضعف خود را بهبود بخشند. عمده ترین علت موفقیت این افراد آن است که هنگام مواجه با مشکل یا چالشی که باید برای آن تصمیم گیری کنند، از روشی منظم و مرحله به مرحله استفاده کرده و فنون مهارت تصمیم گیری را به خوبی بکار می بندند.
حوزه‌های متعدد تصمیم گیری
۱- تصمیم گیری در مسائل مالی برای کسب حداکثر منافع با حداقل هزینه ممکن
۲- تصمیم گیری در مسائل سازمان برای مدیریت بهتر منابع و مواجهه با چالش‌ها
۳- تصمیم گیری در مدیریت به عنوان ابزاری برای انتخاب بهترین گزینه
۴- تصمیم گیری در زندگی روزمره و روابط عاطفی انسانی
بدیهی است هر یک از این زمینه‌ها به دانش و تجربه‌ی خاص خود نیازمند هستند.
عواملی که باعث عدم تصمیم گیری می شود
بعضی افراد به دلایل ذیل تمایل زیادی به گرفتن تصمیمات شخصی ندارند :
۱- نگران اشتباه احتمالی تصمیمات خود هستند.
۲- نگران عواقب تصمیمات خود هستند.
۳- احساس می کنند شاید دیگران بهتر از آنان می توانند، تصمیم بگیرند.
۴- در تصمیم گیری ها اعتماد به نفس کافی ندارند.
۵- تصور می کنند اگر فرد دیگری برایشان تصمیم بگیرد و منجر به شکست شود می توانند تقصیرات را به گردن او بیندازند.
۶- نمی توانند مسئولیت انتخاب های خود را بپذیرند.
عوامل تاثیر گذار در تصمیم گیری
۱- اطلاعات: داشتن آگاهی واطلاعات ازجنبه های مختلف درباره ی موضوع مورد تصمیم
۲- موقعیت اجتماعی: شامل مرتبه و نقش و منزلت اجتماعی شخص تصمیم گیرنده.
۳- فشارهای اجتماعی: عرف، آداب و رسوم ، فرهنگ و قوانین اجتماعی .
۴- فشار همسالان، گروه والدین: ارزش ها و هنجارها ی گروهی که به آن تعلق دارند و آرزوهای والدین، به ویژه بر تصمیم گیری های نوجوانان(مثلا در انتخاب رشته تحصیلی دانشگاه) تأثیر می گذارد .
۵- ویژگی های شخصیتی: مجموعه باورها، احساسات، تمایلات، ترس ها و… شخص.
۶- سن: ویژگی های مربوط به هر دوره سنی ( نوجوانی، جوانی، بزرگسالی ، سالمندی).
۷- موقعیت مکانی و زمانی: قرار گرفتن در یک مکان و زمان خاص.
۸- رسانه های جمعی: پیام های تبلیغاتی و هنجارهایی که توسط مطبوعات، رسانه های صوتی/ تصویری، اینترنت و … بدست می آید.
سبک های تصمیم گیری
برای گرفتن یک تصمیم درست باید انواع آن را بشناسیم. در ادامه با انواع تصمیم گیری آشنا خواهیم شد:
تصمیم گیری احساسی
در تصمیم گیری احساسی، این عواطف و هیجانات ما هستند که نقش تعیین کننده دارند. در حقیقت ما فکرمان را تعطیل می کنیم و به حرف دلمان گوش می کنیم. در این نوع تصمیم گیری از آینده نگری خبری نیست و مسلما عواقب و مشکلاتی به دنبال خواهد داشت. بهتر است در چنین شرایطی حتما با افراد معتمد و یا متخصص موضوع را در میان بگذارید.
تصمیم گیری اضطراری
بعضی افراد در شرایطی که مجبورند تصمیم بگیرند دچار اضطراب می‌شوند. تعارض بین این انتخاب ها و اضطراب، گاهی به قدری نفس‌گیر و غیرقابل تحمل می‌شود که فرد نمی تواند به‌درستی تصمیم بگیرد. این افراد در این شرایط بدون فکر کردن و بدون اینکه سعی کنند اطلاعاتی در مورد انتخاب شان به دست آورند، برای اینکه از این تنش و فشار رهایی یابند یکی از گزینه‌‌ها را بدون فکر کردن انتخاب می‌کنند. درواقع انتخاب او به منزلۀ فرار است. به جای فرار بهتر است در صدد حل موضوع اصلی یعنی درمان اضطراب برآیید.
تصمیم گیری اجتنابی
بعضی از آدم ها وقتی در موقعیت انتخاب و تصمیم برای مسائل مهم زندگی خود قرار می‌گیرند سعی می‌کنند از مسئله فرار کنند، این افراد خود را ضعیف تر از آن می بینند که بتوانند تصمیم بگیرند. مدام امروز و فردا می کنند، و با گفتن «بی خیال همه چیز درست می‌شود» به یک آرامش کاذب و زودگذر می رسند.
تصمیم گیری تکانه ای
تکانه به زبان خیلی ساده یعنی هیجان های زودگذر و شدید که آدم را به کاری وا می‌دارد. در تصمیمگیری تکانه‌ای فرد سریع و بدون تفکر تصمیم می‌گیرد. تصمیم‌هایی که معمولاً خود افراد هم بعداً از کارشان تعجب می‌کنند. این روش یکی از خطرناک ترین سبک های تصمیم گیری است که ممکن است عواقب و پیامدهای ناخوشایندی برای فرد و اطرافیانش داشته باشد.
تصمیم گیری مطیعانه
تصمیم گیری مطیعانه براساس انتظاراتی است که دیگران از فرد دارند. این افراد خواسته ها و اهداف خودشان را نادیده می‌گیرند و به راحتی اجازه می‌دهند دیگران به جای آنها انتخاب کنند. این افراد از اعتماد به نفس کافی برای روبرو شدن با مسائل و مسئولیت‌های زندگی برخوردار نیستند و معمولاً با سپردن حق انتخاب به دیگران به نوعی می‌خواهند از پیامدهای انتخاب شان شانه خالی کنند.
تصمیم گیری تقدیری
تصمیم گیری تقدیری زمانی اتفاق می‌افتد که افراد مهارتی برای گرفتن تصمیم ندارند. اصلاً به فکرشان هم نمی‌رسد خودشان هم قدرتی برای فکر و انتخاب دارند. همه چیز را به قضا و قدر نسبت می دهند و شانسی انتخاب می کنند. در باور این افراد همه شکست ها و موفقیت های افراد وابسته به شانس و بخت و اقبال است.
تصمیم گیری منطقی
تصمیم گیــری منطقی سالمترین و بهترین روش است، چون فرد سعی می‌کند براساس فکر و منطق عمل کند. انتخاب بر اساس ارزش ها و دانش تصمیم گیرنده می باشد. فرد تلاش می‌کند همه اطلاعات مورد نیاز را جمع‌آوری کند، همه جوانب کار را بسنجد و به پیامدهای احتمالی انتخابش خوب فکر کند و در نهایت یک تصمیم کاملاً آگاهانه بگیرد.
مهارت تصمیمگیری چیست
ما در بعضی مراحل زندگی با موقعیت‌هایی مواجه می‌شویم که ناچار به تصمیمگیری هستیم. طبیعتا هم دوست داریم تصمیمات درستی بگیریم و از بین گزینه‌های موجود بهترین گزینه را انتخاب کنیم. اما گاهی به علت گزینه‌های زیادی که پیش رو داریم دچار شک و تردید می‌شویم و تصمیمگیری هایمان را به تعویق می‌اندازیم. گاهی هم تصمیمی را می‌گیریم اما نتایج حاصل از آن نشان می‌دهد تصمیم نه‌چندان درست یا تصمیم اشتباهی گرفته‌ایم.
به مهارتی که به وسیله آن می‌توانیم در موقعیت‌هایی که با چند گزینه متفاوت روبهرو هستیم به‌موقع دست به انتخاب مناسب‌ترین و بهترین گزینه بزنیم مهارت تصمیم گیری گفته می‌شود. مهارت تصمیمگیری روش‌های صحیح تصمیمگیری منطقی را به ما می‌آموزد، توجه و دقت‌مان را در پروسه ی تصمیم گیری بالا می‌برد و باعث پایین آمدن میزان خطا هنگام تصمیمگیری می‌شود.
چرا باید مهارت تصمیمگیری را در خود تقویت کنیم
این نکته را فراموش نکنید که حتی کوچک‌ترین تصمیم‌هایی که در زندگی می‌گیریم هم می‌تواند تأثیراتی را روی زندگی و آینده ما بگذارد. مثلا اگر ما هر روز تصمیم بگیریم ناهار یک وعده غذای ناسالم بخوریم بعد از مدتی با اضافه وزن و مشکلات سلامتی مواجه خواهیم شد. تصمیم‌های مهم‌تر و اساسی‌تر مثل انتخاب شغل و تحصیل و همسر و… که تأثیر بیشتری هم بر زندگی و آینده‌مان خواهد داشت.
از طرفی تحقیقات نشان داده زمانی که افراد می‌توانند آگاهانه و فعالانه در مورد اعمالشان تصمیمگیری کنند در سطوح بالاتری از سلامت روان قرار خواهند گرفت چون بدون داشتن مهارت تصمیمگیری نمی‌توانند انتخابهای درستی در زندگی داشته باشند و استرس، اضطراب و احساس گناه بالایی را در اثر انتخابهای نادرست تجربه می‌کنند و به تدریج سلامت روانشان پایین خواهد آمد. بنابراین اگر می‌خواهید مانند افراد موفق به هدف هایتان در زندگی برسید و قدرت ارزیابی و انتخاب‌تان را با اتکا به دانش تصمیمگیری و تکنیک‌های کاربردی و مفیدی که در حوزه تصمیمگیری وجود دارد افزایش دهید باید با فرایند تصمیمگیری مطلوب آشنا شوید و مهارت تصمیمگیری را در خود تقویت کنید.
۶قدم برای تقویت مهارت تصمیم گیری فردی
اگر تصمیم گیری فردی برایتان دشوار است این ۶ قدم به شما کمک می کند تا تصمیم درستی بگیرید.
قدم اول: تعیین مشکل و شناسایی موقعیت
۱- مشکل را از تمامی زوایا مورد بررسی قراردهید.
۲- خوب فکرکنید و به پاسخهای آسان و سریع رضایت ندهید.
۳- از تفسیر نادرست نشانه‌های مشکل پرهیز کنید؛ مثل مواردی چون بی‌پولی و برخی عادت‌های در حال گذر ضعیف، بدهی زیاد و… .
این سؤال‌ها را برای تعیین اولویت‌ها در اهداف‌تان، از خود بپرسید: من از این تصمیمگیری، چه می‌خواهم به دست آورم؟ هدف‌های من چه هستند؟ کدام مشکل برای حل‌شدن حق تقدم دارد؟ اهداف را به‌ترتیب اهمیت برای خود بنویسید و به‌طور مرتب آنها را مرورکنید. سعی کنید برای دستیابی به اهداف‌تان، شرایط زمانی، مالی و سایر موارد مهم را مشخص کنید به‌گونه‌ای که شما بتوانید موفقیت بعدی خود را به‌طور دقیق‌تر و قوی‌تر تضمین کنید.
قدم دوم: ارزیابی مجدد موقعیت و شرایط
این ارزیابی به این دلیل مهم است که امکان دارد در مرحله اول، نظر شما نسبت به مشکل تغییر کرده باشد. به مواردی که امکان انتخاب دارید توجه کنید. یک‌بار شما مشکل خود را تعریف کرده‌اید، اکنون از خود بپرسید: آیا من برای دستیابی به اهداف خود باید عمل خاصی انجام دهم؟ آیا با گذشت زمان، این مشکل خودبه‌خود حل می‌شود؟
از تصمیم‌گیری‌های غیرضروری اجتناب کنید. هوشیارباشید که بهترین تصمیم در زمان حال ممکن است انجام ندادن هیچ کاری باشد. اما اگر هرنوع انتخابی لازم است، آن را به تأخیر نیندازید تا امکان جلوگیری از تصمیم‌گیری‌های دشوار یا ناخوشایند را داشته باشید. با خودتان صادق باشید. اگر شما فکر می‌کنید باید تصمیمی در مورد مشکل خود بگیرید، صادقانه قدم سوم را دنبال کنید.
قدم سوم: جمع‌آوری اطلاعات
شما بهتر است برای حل مشکل خود، مانند یک کارشناس، بر موضوع مورد نظر تمرکز و اطلاعات لازم را کسب کنید. از وقت و زمان خود خردمندانه استفاده کنید. اگر لازم نیست فورا تصمیمی بگیرید، وقت‌تان را صرف جمع‌آوری اطلاعات کنید. به‌هرحال مطمئن شوید که زمان کافی و ضروری را برای این کار صرف کرده‌اید. تلاش کنید از کسانی که در مورد جزئیات این مشکل اطلاعاتی دارند، برای مشاوره کمک بگیرید. از اینکه بپذیرید چیزهایی را در این مورد نمی‌دانید، نترسید. از همه منابعی که به این مسئله مربوط می‌شوند، استفاده کنید.
قدم چهارم: به راه حل‌های جایگزین فکرکنید
در این مرحله از پروسه تصمیمگیری، هرعقیده‌ای خوب محسوب می‌شود. از هر ایده‌ای استقبال کنید. خودتان را نسبت به شنیدن نظرهای مختلف و هرچیزی که به فکرتان می‌رسد، محدود نکنید. قضاوت نکنید. از اینکه سریع به پایان ماجرا و نتیجه‌گیری بپردازید، اجتناب کنید. همه نظرات را قبل از تعیین راه حل‌های جایگزین، جمع‌آوری کنید. نظرات خود را بنویسید. همه افکار خودتان را روی یک کاغذ بنویسید به‌طوری که بعد بتوانید آنها را ارزیابی کنید.
قدم پنجم: یک راه‌حل دوم انتخاب کنید
هر راه حل جایگزینی را به دقت آزمایش کنید و ببینید تا چه اندازه پاسخگوی مشکل شماست. به مسائل پیش‌رو فکرکنید. تلاش کنید نتایج منطقی هر راه حل جانشین را در ذهن‌تان تصویرکنید. از خودتان بپرسید، چه اتفاقی خواهد افتاد اگر…؟ از اول تا آخر برای هر طرحی، فرصتی اختصاص دهید.
سودمند باشید. مطمئن شوید طرح‌های شما می‌تواند اجرا شود. برای مثال، آیا سازمان شما تجهیزاتی برای ایجاد تغییراتی که شما در ذهن‌تان دارید، در اختیار دارد؟ خلاق باشید. اگر لازم است بهترین ویژگی‌های چندین عقیده مختلف را ترکیب کنید وبه یک راه حل جایگزین جدید برسید؛ چیزی که کار و عمل می‌کند و به نتیجه می‌رسد. راه حل جایگزینی را انتخاب کنید که متضمن بهترین دسترسی به اهداف و اولویت‌هایی است که شما در قدم اول تشخیص داده و تعریف کرده‌اید.
قدم ششم: تصمیمتان را به‌کار بگیرید
عمل کنید. خودتان را به آسانی با یک تصمیمگیری سخت و دشوار راضی نکنید. یک تصمیم، خوب و مناسب نیست مگر اینکه تصمیم تأثیرگذاری باشد. دیگران را آگاه کنید. مطمئن شوید که همه تحت‌تأثیر تصمیمگیری شما، از آنچه تغییر خواهد کرد و چرایی آن اطلاع دارند. توضیح دهید آنها می‌توانند در انتظار پیشرفت‌هایی به‌عنوان نتیجه‌ای از تصمیم شما باشند. نقطه نظرات دیگران را نیز بپرسید. مطابق برنامه خودتان پیش بروید. به‌طور مداوم مراقب باشید هر تغییری که شما ایجاد کرده‌اید، هنوز اثربخش است یا اینکه تعدیل‌هایی مورد نیاز است یا نه. همچنین مطمئن شوید مشکلی که شما حل کرده‌اید، بازگشت نداشته یا به شکل دیگری ظاهر نشده است.
تقویت مهارت تصمیم گیری گروهی
اگر تصمیمگیری گروهی برایتان دشوار است یکی از تدابیر زیر را امتحان کنید.
۱- مدیریت منازعه را تمرین کنید
«تعریف مدیریت منازعه: فرایند محدود کردن جنبه‌های منفی نزاع و افزایش جنبه‌های مثبت آن» تصمیمگیری گروهی، کار دشواری به نظر می‌آید. وجود اعضای متعدد، احتمال تعارض را بالا می‌برد، بنابراین برای آماده کردن خودتان در چنین موقعیت‌هایی، تمرین مدیریت معارضه، همیشه به کار می‌آید. تفاوت بین موقعیت برد-باخت (از قبیل سازش، که در آن، یک طرف از خواسته‌هایش به نفع طرف مقابل، دست می‌کشد) و برد-برد (از قبیل تطابق، که در آن، هر دو طرف به منظور توافق بر سر امور دیگر، دست از برخی چیزها می‌کشند) را شناسایی کنید.
۲- از پیش برنامه‌ریزی کنید
وقتی قرار است یک تصمیم گروهی بگیرید، برای اجتناب از تعارض میان اعضای گروه، بهترین کار این است که پیش از رسیدن به موعد تصمیمگیری، از پیش به جزئیات مربوط به آن تصمیم به خوبی فکر کنید. از این روش می‌توانید هنگام سینما رفتن یا مهمانی‌های شام استفاده کنید، چون این روش، جلوی تصمیمات عجولانه و آنی را می‌گیرد و در عین حال، مهارت تصمیمگیری همه‌ی افراد درگیر را بهتر و احتمال منازعه میان اعضای گروه را کمتر می‌کند.
۳- مسئولیت را به عهده بگیرید
گاهی اوقات باید تسلیم شد و گاهی اوقات باید قاطع بود. اگر هیچکس هنگام تصمیمگیری گروهی، موضع ثابتی نمی‌گیرد، شما مسؤلیت را به عهده بگیرید. در غیر این صورت، زمان ارزشمند خود را در تلاش برای تصمیمگیری با دیگران بر سر یک موضوع هدر می‌دهید، در حالی که می‌توانستید وقت خود را صرف تفریح خودتان کنید یا کار مفیدی انجام دهید.
۴- روی اشتباهات تمرکز نکنید
«زندگی که با اشتباه کردن سپری شده باشد نه تنها شرافتمندانه‌تر، بلکه سودمندتر از آن زندگی است که به بطالت سپری شده باشد.» جرج برنارد شاو بزرگ‌ترین مانع مهارت تصمیم‌گیریِ درست این است که خودتان را به خاطر اشتباهات گذشته سرزنش کنید. زندگی کردن با تشویش و پشیمانی از تصمیمات گذشته، به توانایی تصمیمگیری سریع و مؤثر شما در آینده آسیب می‌رساند، بنابراین به جای تمرکز روی اشتباهات و شکست‌های گذشته، قاطعانه تصمیم بگیرید و هنگامی که تصمیمتان را به سامان رساندید، دیگر به گذشته فکر نکنید.
نکته هایی در مورد مهارت تصمیم گیری
۱- در تصمیم گیری بهتر است از مشورت با افراد آگاه، متخصص و با تجربه بهره بگیریم . گفته شده یک فرد توانمند کسی نیست که خود، توانایی های زیادی داشته باشد، بلکه کسی است که بتواند از توانایی های دیگران استفاده کند .
۲- با مدیریت و کنترل هیجان خود، اجازه دهیم، منطق ما بهتر کار کرده و تصمیم های مناسب تری اتخاذ کنیم.
۳- چه خوب است گاهی در محیطی صمیمانه در باره ی عوامل تأثیرگذار بر تصمیم گیری در خانه با یکدیگر صحبت کرده و نظر فرزندان را راجع به آنها بپرسیم .
۴- می توان از فرزندان درباره برخی از مخاطره آمیزترین تصمیم هایی که یک نوجوان ممکن است اتخاذ کند، سوالاتی مطرح کرده و درباره آن بحث های جالبی داشته باشیم.
۵- در باره پی آمد ها و بررسی عواقب تصمیم ها می توان به کمک اعضاء خانواده به بحث پرداخت که آیا برخی از پیامد ها به ما اخطار می دهد که بلافاصله انتخاب خود را تغییر دهیم ؟ مثلا: تصمیماتی که با به خطر انداختن سلامتی یا زندگی یا خطر دستگیری و زندانی شدن ، خطر از دست دادن اعتماد دیگران و غیره را به همراه دارد .
۶- چنانچه در تصمیم گیری فرزندان، نوعی شتاب زدگی و اشتباه مشاهده کردیم ، از هر گونه سرزنش بپرهیزیم و به تحلیل مسئله بپردازیم. به آنان فرصت تصمیم گیری بدهیم تا در مواجهه با مشکلات و موقعیت خاص زندگی احساس درماندگی نکنند . فراموش نکنیم که ارتقاء اعتماد به نفس در فرزندان، موجب افزایش مهارت تصمیم گیری آنان می شود .
۷- برای تمرین بیشتر و کسب مهارت در پیش بینی عواقب و پی آمدهای احتمالی هر تصمیم می توان با شرکت اعضاء خانواده سوالاتی را مطرح کرده و از هرکس بخواهیم پاسخهای خود را روی یک برگ کاغذ نوشته و درباره ی پاسخ هر کدام از افراد به بحث و بررسی پرداخت. سوالاتی از قبیل : چه اتفاقی می افتد اگر: به دانشگاه برویم؟، ترک تحصیل کنیم؟، هرگز ازدواج نکنیم؟، با اتومبیل یکی از دوستان که گواهینامه ندارد مسافرت کنیم؟ یا موارد دشوارتری همانند مثال زیر: حسن در مدرسه به سختی پیشرفت می کند و هنوز یک سال و نیم تا تمام کردن مدرسه فاصله دارد. پسر عمویش به او می گوید که در شرکت ساختمانی پدرش کاری برای او سراغ دارد .دستمزد کار، خوب است و حداقل شش ماه باید در آنجا بماند . حسن باید ترک تحصیل کند، اما در مقابل، پول خوبی بدست می آورد . اوچه باید بکند؟ عواقب احتمالی تصمیم او چه خواهد بود؟
۸- به یاد داشته باشیم برای اتخاذ یک تصمیم خوب، افراد بویژه نوجوانان نیاز دارند قبل از هر چیز درباره ی تمایلات، ارزشها، باورها و هیجانات خود اطلاعاتی داشته باشند.
۹- یکی دیگر از مهارتهای پیش نیاز برای تصمیم گیری خوب، مهارت انتخاب هدف است. به عبارت دیگر فردی که اهداف کوتاه مدت و بلند مدت خود را در کلیه ی شئونات زندگی مشخص کرده باشد، راحت تر و مناسب تر تصمیم می گیرد .
۱۰ – بهتر است در تصمیم گیری ها از مشورت دیگران بهره بگیریم . بنابراین پیش نیاز مطلوب دیگر این است که شخص، بویژه نوجوانان از مهارتهای ارتباط بین فردی بر خوردار باشند.
۱۱- در تصمیم گیری های فوری و در موقعیت های ویژه یا در زمانهای بحرانی ممکن است فرد به دلیل فشارها و تنش هایی که در روابط خود با دیگران با آن روبرو می شود یا به دلیل شرایط محیطی، در تصمیم های خود لجبازی کرده و ضعیف،غیر منطقی و عجولانه تصمیم گیری کند . بنابراین یکی دیگر از پیش نیازهای مناسب برای اتخاذ تصمیم، ارتقا ء مهارتهای مدیریت خود و هیجانات می باشد که به شخص کمک می نمایند تا هیجانات خود را کنترل کرده و منطقی تر تصمیم گیری نمایند .
۱۲- در مورد تصمیمات گروهی یا خانوادگی بهتر است نظر تمامی افراد گروه یا خانواده را نیز جویا شویم .
۱۳- در مورد مسائل شخصی با حفظ و تقویت اعتماد به نفس ، اجازه ندهیم دیگران برای ما تصمیم بگیرند .
۱۴- در هنگام خشم و عصبانیت تصمیم نگیریم زیرا در این حالت تصمیمات ما منطقی نخواهد بود . همان طور که حضرت علی (ع ) فرمودند:
“هنگام خشم نه تصمیم ، نه تنبیه نه دستور “
۱۵- فرصت تصمیم گیری را از دیگران به ویژه فرزندانمان دریغ نکنیم و به آن ها اجازه دهیم در مسائل مربوط به خودشان تمرین تصمیم گیری داشته باشند.
۱۶- همواره به یاد داشته باشیم که در اکثر انتخابهای ما انتخاب کامل و بدون عیب و نقصی وجود ندارد و هر انتخاب ما متضمن از دست دادن امتیازاتی است که دیگر انتخابها می توانستند داشته باشند به عبارتی تصمیم گیری بر اساس بیشترین امتیاز و کمترین احتمال شکست انجام می شود .
۱۷- بی تصمیمی، نشانه رنج هایی است که درگذشته، بابت اشتباهات و سرخوردگی های خود کشیده ایم.
۱۸- نیروی تغییر در خود ما است، هیچ کس نمی تواند ما را تغییر دهد. قادر به پذیرش اشتباهات خود بوده و شهامت بیان جمله ” من اشتباه کردم” را داشته باشیم و در صدد جبران آن برآییم.
چکیده
تصمیمگیری، فرآیندی است که همه‌ی ما در زندگی روزانه‌ی خود، چه در خانه و چه در محل کار، با آن روبهرو هستیم. بعضی از تصمیمات، ساده هستند و به کارهای روزمره مربوط می‌شوند، اما بعضی از تصمیمات می‌توانند سرنوشت‌تان را تغییر دهند و شما را به اوج خوشبختی برسانند یا با شکست و ناکامی مواجه کنند. با توجه به اهمیت این موضوع همیشه مقالات و پیشنهادات زیادی برای روش‌هایی که به تصمیمات هوشمندانه‌تر کمک می‌کنند نوشته شده است. ما در این مقاله شما را با مهارت و سبک های تصمیم گیری و راه های بهبود آن آشنا کردیم که امیدواریم مورد استفاده تان قرار گرفته باشد و شما را در جهت تقویت این مهارت یاری کرده باشد.
چاپ مطلب