بیت کوین چیست
شاید واژه بیت کوین به گوش شما خورده باشد و دوست دارید بدانید بیت کوین چیست و چه کاربردهایی دارد. بیت کوین (Bitcoin) یک ارز دیجیتال و مجازی در فضای اینترنت است که چند سالی است توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرده است. اما بیت کوین از کجا میآید؟ آیا قانونی است؟ از کجا میتوان بیت کوین خرید؟ چگونه میتوان آن را به فروش رساند؟ این ارز دیجیتال در کجا قابل مصرف است؟ با ما همراه باشید تا به این پرسش ها پاسخ دهیم.
بیت کوین شبکهای است که تحت کنترل هیچکس نیست. یک شکل جدید از پول دیجیتال است با یک تفاوت بزرگ با سایر پولها؛ هیچ کس آن را کنترل نمیکند. پولهای معمولی به وسیله بانکهای مرکزی ایجاد میشوند؛ در واقع بانکهای مرکزی تصمیم میگیرند این پولها وجود داشته باشند تا به وسیله آن از دولت اوراق قرضه خریداری کنند. بانکها و شبکه پرداخت آن را به دقت کنترل میکنند تا بتوانند از امتیاز آن بهرهمند شوند. آنها دروازههای سیستم مالی هستند. این ارز رمزپایه این رویه را تغییر داده است. Bitcoin یک شبکه پرداخت غیر متمرکز است؛ یعنی نه یک شخص و نه یک کمپانی روی فرآیند تولید و تغییر قیمت آن هیچ کنترلی ندارند. به جای آن، هرکسی روی شبکه کنترل پول خود را بر عهده دارد و هرکسی میتواند با دانلود نرم افزار رایگان Bitcoin و اجرای آن روی کامپیوتر شخصیاش، روی سیستم مالی Bitcoin تاثیرگذار باشد.
همچنین بیت کوین یک نوع ارز دیجیتال است که به صورت مجازی ساخته و نگهداری میشود. کسی آن را کنترل نمیکند، چاپ نمیشود و به وسیله نرمافزاهای رایانهای که در سراسر جهان مشغول حل مسائل ریاضی هستند، تولید میشود. این ارز دیجیتال اولین نمونه، از ارزهایی است که با نام ارزهای رمز پایه شناخته میشوند.
خالق بیت کوین
یک برنامهنویس رایانهای به نام ساتوشی ناکاموتو ایده تولید آن را مطرح کرد که یک سیستم پرداخت براساس اصل «اثبات کار» بود. ایده اصلی او تولید پول، مستقل از هر نوع مرکز دولتی، قابل انتقال به صورت مجازی، با سرعت انتقال بالا و با هزینه انتقال خیلی کم بود. از آنجایی که این ارز دیجیتال تحت کنترل کسی نیست، یا باید قوانینی وجود داشته باشد یا افراد میتوانند به راحتی هرگونه تخلفی مرتکب شوند. در این سیستم افراد میتوانند برای کسی بیت کوین بفرستند سپس بگویند که این کار را انجام ندادهاند؛ بنابراین میتوانند هرجایی آن را مصرف کنند. این مشکلی است که به آن مصرف دوباره (double spending) گفته میشود و بیت کوین در حال طراحی سیستمی است که از این اتفاق جلوگیری کند.
در واقع کسانی که نرم افزار بیت کوین را روی کامپیوتر خود دارند، از طریق اینترنت به یکدیگر وصل میشوند، به این شبکه از کامپیوترها، شبکه پرداخت با بیت کوین گفته میشود که بخش مهمی از کل پدیده bitcoin را شامل میشود. در واقع این ارز دیجیتال بدون این شبکه پرداخت بی معنی خواهد بود. این شبکه ردیابی میکند چه کسی بیت کوین را برای دیگران میفرستند و هر شخص چه مقدار در اختیار دارد. اگر کسی فرستادن بیت کوین برای دیگران را مخفی کند، شبکه متوجه این پنهانکاری خواهد شد.
مشخصات بیت کوین
بیت کوین چندین مشخصه دارد که باعث تفاوت آن با ارزهای رایج میشود:
۱- مرکزی ندارد: شبکه بیت کوین توسط یک بانک مرکزی کنترل نمیشود. هر رایانهای که بیت کوین را استخراج و تراکنشها را تایید میکند بخشی از شبکه است. بنابراین هیچ دستگاه دولتی نمیتواند با اتخاذ سیاستهای پولی سبب ایجاد بحران مالی شود یا اینکه بیت کوینهای افراد را ضبط کند. درست مانند اتفاقی که توسط بانک مرکزی قبرس در سال ۲۰۱۳ صورت گرفت. در ضمن اگر بخشی از شبکه به هر دلیلی خاموش شود، بیتکوین همچنان به کار خود ادامه میدهد.
۲- راهاندازی آن ساده است: برای افتتاح حساب در بانکهای معمولی بایستی گرفتار بروکراسی اداری شوید تا بتوانید یک حساب تجاری داشته باشید. با این حال راهاندازی حساب بیتکوین خیلی سریع است و نیازی به پرداخت هزینهای هم ندارد.
۳- حریم خصوصی در آن رعایت میشود: شما میتوانید در این شبکه چندین حساب کاربری داشته باشید که به هیچ نام و نشانی مرتبط نیستند. با این حال بیت کوین کاملاً شفاف عمل میکند.
۴- بیت کوین شفاف عمل میکند: بیت کوین جزئیات هر تراکنشی که در شبکه انجام شده را در یک دفتر کل به نام بلاک چین ذخیره میکند. اگر شما از یک آدرس عمومی بیت کوین استفاده کرده باشید هر کسی میتواند بگوید چقدر بیت کوین در آن آدرس وجود دارد اما نمیدانند که آن آدرس متعلق به چه کسی است.
۵- هزینه انتقال ناچیز است: شاید بانکها برای انتقال پول در سطح بینالمللی از شما ۱۰ پوند طلب کنند اما بیت کوین اینطور نیست.
۶- بسیار سریع است: به محض اینکه شبکه، پرداخت را تایید کند قادر خواهید بود در عرض چند دقیقه پول را به هر جایی که میخواهید، بفرستید.
۷- قابل بازگشت نیست: وقتی برای کسی پول میفرستید، هیچ راهی برای بازگشت آن وجود ندارد مگر اینکه دریافتکننده، آن را به شما بازگرداند.
نقاط ضعف بیت کوین
بیت کوین علاوه بر مزایایی که دارد معایبی را نیز شامل می شود که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
مسائل قانونی
موقعیت قانونی بیت کوین از کشوری تا کشور دیگر به شدت متفاوت است. در برخی کشورها، استفاده و معامله از طریق بیت کوین ترغیب می شود در حالی که در دیگر کشورها غیرقانونی و ممنوع اعلام شده است. نگرانی های زیادی در رابطه با نیاز جنایتکاران به بیت کوین وجود دارد، برخی خبرگزاری ها حتی اعلام کرده اند شهرت بیت کوین تنها به دلیل توانایی آن برای مبادله کالاهای غیرقانونی می باشد. در حقیقت، هنگامی که بازار سیاه اینترنتی به نام Silk Road متلاشی شد، ارزش بیت کوین فورا کاهش یافت(wired.com).
درجه ی به رسمیت شناختن
اگر چه بعضی از دولت های جهان هنوز هیچ قوانینی را در رابطه با بیت کوین وضع نکرده اند و حتی بعضی به طور کامل آن را ممنوع کرده اند، این ارز رمز پایه در کشورهای بسیاری به رسمیت شناخته شده و کاملا قانونی است. اکثر تجارت ها اعم از بزرگ و کوچک همچنان به آن بی توجه هستند. تقریبا می توان گفت این که بخواهیم دیگر ارزها را رها کرده و منحصرا از بیت کوین استفاده کنیم، تقریبا غیرممکن است.
مفقودی کلیدها
کلید یک رمز عبور منحصر به فرد و الفبایی است که برای دسترسی به کیف پول بیت کوین ضروری است. گم کردن این کلید به معنای از دست دادن کیف پول می باشد. با این حال، اکثر کیف پول های فعلی مکانیسم هایی برای پشتیبان گیری اطلاعات و بازگردانی رمز عبور دارند. اما بدیهی است قبل از اینکه کاربران بتوانند از آن ها استفاده کنند باید اقدامات لازم جهت تنظیم آن ها را انجام بدهند.
نوسانات
قیمت این ارز رمزپایه دارای فراز و نشیب هایی بوده و می باشد و از میان چرخه های گوناگون صعودی و نزولی گذر کرده است که از بعضی از آن ها به عنوان حباب و یا انفجار قیمتی یاد می شود. بیت کوین در تاریخ پیدایش خود با افزایش های جدیدی تنها به منظور این که بتواند با افت های بزرگی که پس از آنها بوجود می آیند مواجهه کند، همراه بوده است. ارزش این ارز دیجیتال غیرقابل پیش بینی است زیرا معمولا به سرعت و به شدت در حال تغییر است که می تواند باعث خسارت مالی قابل توجهی به یک سرمایه گذار بی احتیاط شود.
توسعه مداوم
آینده ی بیت کوین نسبتا مشخص نیست. در حال حاضر، دولت ها و بانک ها قادر به کنترل این ارز نیستند. اما هرچه این ارز بزرگتر و مشهور تر می شود، دولت های بیشتری سعی می کنند آن را تحت کنترل خود قرار دهند. یک بیت کوین که تحت کنترل قرار گرفته و قانون گذاری شده است، یک نوع ارز کاملا متفاوت خواهد بود.
چه چیزی ارزش بیت کوین را تعیین میکند
قیمت بیت کوین مانند هر کالا یا پول دیگری با عرضه و تقاضا بالا و پایین می شود. با افزایش تقاضا برای بیت کوین، قیمت آن هم افزایش مییابد و با کاهش تقاضا، از قیمت آن کم میشود. بیت کوین ها به تعداد محدود ۲۱ میلیون واحد وجود خواهند داشت به همین دلیل کمیابی آن نقش به سزایی در افزایش تقاضا دارد که با کمبود عرضه همراه است. نوپایی بازار بیت کوین و عدم وجود قانونگذاری درست تا این زمان، موجب شده است تا این بازار به شدت پرنوسان و پرریسک باشد. نوساناتی که طی یک سال در بازار سهام رخ میدهد میتوانند در یک روز برای بیت کوین انجام شود. همچنین امکان دستکاری مصنوعی در بازار بیت کوین وجود دارد که ریسک سرمایهگذاری را دو چندان میکند.
آیا بیت کوین قانونی است
تاکنون دولت های زیادی از جمله ایران درباره بیت کوین موضع روشنی از خود بروز ندادهاند اما به صورت یک عرف، بیت کوین غیرقانونی نیست. بعضی از دستگاههای قضایی مانند چین و روسیه، ارزهای دیجیتالی را قانونی نمیدانند اما از نظر اجرایی عموم مردم میتوانند از بیت کوین استفاده کنند. البته به دلیل ماهیت خاص بیت کوین، به احتمال زیاد در آینده قوانین جامعه برای این حوزه تعیین خواهد شد. بیت کوین نوعی پول است و پول هم مانند کالاهای دیگر، میتواند برای فعالیتهای مجرمانه مانند پولشویی یا خرید و فروش کالاهای غیرقانونی مورد استفاده قرار گیرد.
با این حال پیگیری جرائم انجام شده با بیت کوین غیرممکن نیست. یکی از نمونههای موفق در این زمینه، کشور ژاپن است. در ژاپن که حجم معاملات میلیارد دلاری بیت کوین و ارزهای دیجیتال در آن صورت میگیرد، دولت توانسته با ثبت صرافیها و ارسال بخشنامههای مالی به آنها از بروز پولشویی و کلاهبرداری جلوگیری کند.
طبق تحقیقات موسسه بزرگ آسیا نیکی (Nikkei Asian)، پروندههای مشکوک به پولشویی مربوط به ارزهای دیجیتال در ژاپن، نسبت به پولشویی با ارزهای سنتی، مانند سوزنی در انبار کاه است. به گزارش این بنیاد، طبق آمار رسمی اداره پلیس ژاپن، از آوریل تا دسامبر ۲۰۱۷، صرافیهای ارزهای دیجیتال، ۶۶۹ مورد مشکوک به پولشویی را گزارش دادهاند. این در حالی که است که در سال ۲۰۱۷ جمعاً حدود ۴۰۰,۰۰۰ گزارش پولشویی با ارزهای رایج، توسط پلیس بررسی شده است.
چکیده
بیتکوین (به انگلیسی: Bitcoin) یک رمز ارز و نظام پرداخت جهانی با کارکردهای مشابه پول بیپشتوانه است، ولی از نظر حقوقی هیچ کشوری آن را به عنوان پول قانونی به رسمیت نشناختهاست. از نظر فنی بیتکوین نخستین پول دیجیتال غیرمتمرکز است. چرا که بدون بانک مرکزی یا مسئول مرکزی کار میکند. این شبکه همتا به همتا است و تراکنشها، مستقیماً و بدون واسطه بین کاربران انجام میشود.
گرهها با استفاده از فناوری رمزنگاری، این تراکنشها را بازبینی کرده و در یک دفتر کل توزیعشده همگانی که به آن زنجیره بلوکی گفته میشود ضبط میکنند. بیتکوین را شخص یا گروهی از اشخاص ناشناس تحت نام ساتوشی ناکاموتو اختراع و در سال ۲۰۰۹ به عنوان یک نرمافزار متنباز عرضه شد.
در چند سال گذشته ارزش بیت کوین در بازارهای جهانی از چند صدم دلار آمریکا به چندهزار دلار افزایش یافتهاست. شمار شرکتهای خدماتی و تاجرانی که بیتکوین میپذیرند نیز در حال افزایش است. هیچکس مالک شبکه بیتکوین نیست و مانند ایمیل، این کاربران بیتکوین هستند که آن را کنترل میکنند. کاربردهای بیتکوین در هیچکدام از دیگر سیستمهای پرداخت دیگر یافتنی نیست. در مقاله های بعدی با ما همراه باشید تا شیوه سرمایه گذاری و کسب درآمد در بیت کوین را برای شما بیان کنیم.