شغل را بر اساس چه چیزی باید انتخاب کنیم
انتخاب شغل مناسب و پیدا کردن کاری که برای آن ساخته شده‌ایم می‌تواند یک موضوع اضطراب‌آور برای بسیاری از افراد باشد. خصوصا کسانی که برای اولین بار می‌خواهند وارد بازار کار شوند و هنوز هیچ تجربه و ذهنیتی در مورد محیط کار ندارند. بسیاری از ما در دوران دانشجویی‌مان راهبرد مشخصی برای انتخاب شغل نداشتیم و در اغلب موارد صرفا بر اساس رشته‌ای که در آن درس خوانده بودیم به دنبال کار می‌گشتیم. شاید الان هم وضع بهتر نباشد و معیارهای تراز اولی برای انتخاب شغل در دانشگاه‌ها و قبل‌تر، در مدارس وجود نداشته باشد.
اما مسئله‌ای که احتمالا همه روی آن توافق نظر داریم این است که انتخاب شغل، یک انتخاب سرنوشت‌ساز و مهم برای زندگی هر فرد است که نه تنها زندگی شغلی او را در سال‌های آینده تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه روی سایر جنبه‌های زندگی فرد مثل روابط خانوادگی، رابطه عاطفی و حتی دستاوردها و نوع تفریحات فرد هم تاثیر می‌گذارد.
تا حالا کمتر پیش آمده که به انتخاب شغل به عنوان یک «تخصص» نگاه کنیم. بیشتر مواقع، شغل ما، ماحصلِ مسیر و جریانی بوده که خواسته یا ناخواسته در آن قرار گرفته بودیم.
ما معتقدیم انتخاب شغل آن قدر مسئله مهمی هست که باید «راهبردی» مشخص برای آن در نظر گرفت.
مطمئن شوید شغل فعلی‌تان، مناسب نیست
اگر به فکر تغییر شغل هستید، احتمالا از قبل متوجه شداه‌اید که در مسیر اشتباهی هستید. اول باید بفهمید در حرفه‌ی اشتباهی هستید یا اینکه فقط در محیط نامناسبی قرار گرفته‌اید.
فیلیس مافسون (Phyllis Mufson)، مشاور شغلی، می‌گوید: «خیلی از افرادی که به من مراجعه می‌کنند احتیاج به تغییر شغل ندارند، فقط باید شرکتی را که در آن کار می‌کنند، عوض کنند. چیزی که آنها را اذیت می‌کند ارتباط‌‌‌‌‌شان با کارفرما است و یا احتیاج به یک چالش یا حتی یک تغییر فرهنگی.»
در هر صورت، اگر در شغل فعلی‌تان مدام احساس بی‌حوصلگی یا استرس می‌کنید، یا وظایف روزانه‌تان باعث درگیری ذهنی برای شما می‌شوند یا آنها را دوست ندارید، احتمالا تغییر شغل برای شما لازم است. ترس از اینکه مجبور باشید سر کار بروید، دائما به ساعت نگاه کردن و خیالبافی در مورد رها کردن شغل‌تان از دیگر نشانه‌هایی است که فریاد می‌زند شما در جایی که باید باشید نیستید.
مردم به دلایل مختلفی ممکن است درگیر یک شغل نامناسب شوند. افراد ممکن است برای خوشایند یکی از اعضای خانواده یا آشنایان، برای رسیدن به حقوق و مزایای خاص یا فقط چون در یک زمان ایده‌ی جذابی به نظر می‌رسیده، شغلی را انتخاب کنند.
جوان اسپرانز، مالک volo couching می‌گوید «به ما یاد داده‌اند که اگر کاری را خوب بلدیم، باید آن را به عنوان شغل‌مان انتخاب کنیم. مشکل اینجاست که معمولا خیلی چیزها هستند که در آنها استعداد داریم و خیلی کارها هستند که دوست داریم انجام دهیم. ما باید چیزی مابین آنها را پیدا کنیم. خیلی‌ها را می‌شناسم که فقط چون به آنها گفته شده کاری را خوب انجام می‌دهند، شغلی را انتخاب کرده‌اند. این افراد ۲۰ سال بعد خودشان را پشیمان و ناراحت یافته‌اند.»
کشف کنید که چه چیز را می‌خواهید و چه چیز را نمی‌خواهید
وقتی به مرحله‌ای می‌رسید که تصمیم‌تان برای برای تغییر شغل قطعی می‌شود، اقدام بعدی این است که از خودتان بپرسید چه چیزی از شغل بعدی‌تان می‌خواهید. جین سانلی، رئیس اجرایی شرکت مشاوره‌ی استخدام Purple Cubed و نویسنده‌ی کتاب It’s Never OK to Kiss the Interviewer می‌گوید وقتی تصمیم می‌گیرید مسیر شغلی‌تان را عوض کنید بهترین کار این است که اهداف نهایی‌تان را مشخص کنید. می‌توانید با پرسیدن این سؤالات از خودتان به کشف هدف‌های‌تان کمک کنید:
از انجام چه کارهایی لذت می‌برید؟
برای انجام کاری که از انجام آن لذت می‌برید از چه مهارت‌هایی استفاده می‌کنید؟
چه چیزی برای‌تان خیلی مهم است؟
به گفته‌ی سانلی، وقتی به این سؤالات پاسخ دهید برای‌تان واضح‌تر می‌شود که به کجا می‌خواهید برسید و برای رسیدن به آن باید چه کار کنید.
علاوه بر اینها شما باید نقشی که دوست دارید داشته باشید را در نظر بگیرید. دیوید دی مارتایل، رئیس و مدیر اجرایی Di Martile HR می‌گوید سه نقش کلی در هر شغلی که در نظر بگیرید وجود دارد: شخصی که به صورت فردی همکاری می‌کند، کسی که بین افراد هماهنگی به وجود می‌آورد و مسئول اجرایی. بسته به توانایی‌ها و استعداهای شخصی‌تان، باید قبل از شروع یک مسیر شغلی مشخص تصمیم بگیرید که کدام یک از این کارها برای شما مناسب‌تر است.
دی مارتایل در مصاحبه با Business News Daily می‌گوید «هر مسیری شایستگی‌های خاص خودش را می‌طلبد و ممکن است هر کسی این صلاحیت‌ها را نداشته باشد و نتواند آنها را در خودش به وجود بیاورد.
شخصیت و سابقه‌تان را ارزیابی کنید
وقتی متوجه شدید که از شغل‌تان چه چیزهایی می‌خواهید، شروع کنید به ارزیابی کردن ویژگی‌های خودتان در همان زمینه‌ی شغلی. دو مورد از مهم‌ترین عناصر برای انتخاب مسیر مورد نظرتان، سابقه‌ی شما (تحصیلات، تجربه‌ی قبلی، مهارت‌های کاربردی) و شخصیت‌تان (ویژگی‌های اخلاقی، علایق و ارزش‌ها) است. به هر دوی این موارد باید اهمیت کافی داده شود اما با توجه به شغل مورد علاقه‌تان، ممکن است شخصیت شما اهمیت بیشتری نسبت به رزومه‌تان داشته باشد.
اسپرانز می‌گوید: «مشخصا برای شغل‌های تخصصی مثل مهندسی، پزشکی و حقوق، تحصیلات اهمیت بیشتری دارد. اما برای شغل‌های «ملایم‌تر» مثل مدیریت اجرایی، اهمیت ویژگی‌های شخصیتی – مثل تعهد به محل کار و کارمندان، وجدان کاری و همدلی- اگر بیشتر نباشد، کمتر هم نیست.»
قطعا داشتن مدرک تحصیلی در زمینه‌ی شغل مورد نظرتان خیلی به شما کمک می‌کند، ولی بدون آن هم می‌توانید کار پیدا کنید. هر کسی با دید درست و علاقه به یادگیری می‌تواند یک کاندیدای مناسب برای شغل مورد نظرش باشد، حتی اگر تحصیلات رسمی‌اش در آن زمینه نباشد. در حالت ایده‌آل، شغل شما باید نقطه‌ی تلاقی شخصیت و سابقه‌تان باشد.
به گفته‌ی لیسا سِوِری (Lisa Severy)، مدیر خدمات شغلی در دانشکده‌ی کلرادو و رئیس قبلی National Career Developement Association«کسانی که در شغل‌شان موفق هستند را به راحتی می‌توان تشخیص داد. یک انسجام خاص در کار آنها وجود دارد. آنها دارند کارشان را زندگی می‌کنند و این چیزی نیست که بشود آن را مخفی کرد. افرادی که ناراضی‌اند و اسیر شغل‌شان هستند معمولا بین کسی که هستند با کاری که انجام می‌دهند احساس تناقض می‌کنند.»
سانلی پیشنهاد می‌کند که قبل از اینکه دنبال محل کار جدید بگردید ارزش‌های شخصی‌تان را مشخص کنید تا بتوانید کارفرمایی پیدا کنید که ارزش‌های مورد نظرش با شما هماهنگ باشد.
به نصیحت‌ها گوش کنید ولی همیشه به آنها عمل نکنید
وقتی دارید مسیر زندگی‌تان را عوض می‌کنید، کسانی که به شما نزدیک‌ترند، نگران موفقیت شما هستند و دوست دارند بتوانند با نصیحت‌هایشان شما را راهنمایی کنند. ممکن است این افراد شما را خوب بشناسند و قصدی جز کمک به شما نداشته باشند. ولی تصمیم نهایی در مورد مسیر شغلی‌تان را باید خودتان و بر اساس ارزیابی‌ای که شما از خودتان دارید انجام دهید.
جین راکپلات (Jane Roqueplot)، صاحب شرکت JaneCo’s Sensible Solutions می‌گوید: «همیشه باید از پیشنهادات دیگران به عنوان نشانه‌ی مهربانی و احترام آنها استقبال کرد. اما خانواده و دوستان احتمالا نمی‌توانند تمام ابعاد شخصیت کسی را که دارد برای مسیر شغلی‌اش تصمیم‌گیری می‌کند، بشناسند. خیلی‌ها حتی درمورد شخصیت خودشان هم اطلاعات چندانی ندارند و تا زمانی که مجبور شوند (در محل کار) درمورد سلیقه، دیدگاه و ارزش‌های خودشان پاسخ بدهند، به این موضوع فکر نمی‌کنند. خانواده و دوستان بعد از مشخص شدن مسیر شغلی (توسط خود فرد)، می‌توانند به انتخاب شغل کمک کنند.»
مافسون هم نظر مشابهی دارد و معتقد است که نصیحت دیگران می‌تواند بسیار مفید باشد، ولی فقط در صورتی که شما خودتان کنترل را در دست داشته باشید و سؤالاتی بپرسید که به طور خاص مکمل شناخت شما از شخصیت خودتان و تحقیقات‌تان در مورد مسیر شغلی مورد نظر باشد.
هر امکانی را در نظر بگیرید
مهم نیست در چه مرحله‌ای از زندگی قرار دارید (تازه قصد انتخاب رشته دارید یا تصمیم دارید بعد از مدت زیادی که در شغلی غیردلخواه‌تان تلف کرده‌اید، شغل‌تان را تغییر دهید) مهم‌ترین چیزی که باید زمان انتخاب شغل به یاد داشته باشید این است که دیدتان را باز بگذارید. اگر تازه دارید وارد بازار کار می‌شوید، برای جست‌وجو در مورد علایق‌تان و پیدا کردن راه‌های مختلف وقت بگذارید.
جولین ویتنشتاین شوِردلین (Joellyn Wittenstein Schwerdlin)، مدیر وبسایت The Career Success coach می‌گوید: «به غریزه‌تان اعتماد کنید و نگذارید آدم‌های منفی‌باف اراده‌تان را سست کنند. یادتان باشد که آزمون و خطا در مسیر انتخاب شغل، جزئی از فرایند است.»
این در مورد کسانی که قصد تغییر شغل دارند هم صدق می‌کند. هیچ وقت برای دستیابی به اهداف حرفه‌ای‌تان دیر نیست. حتی اگر مدتی در مسیر اشتباه بوده‌اید، هنوز هم می‌توانید شغل‌تان را عوض کنید و کاری را شروع کنید که هرگز به آن فکر نکرده بودید، ولی در آن بسیار خوشحال‌تر از شغل فعلی‌تان خواهید بود.
به گفته‌ی سِوِری «ساختن یک مسیر شغلی، کاری بسیار طولانی و عمیق است. من فکر می‌کنم مثل این است که بخواهید زندگی‌نامه‌ی خودتان را نه از روی گذشته، بلکه از روی زمان حال بنویسید.
تیپ شخصیتی چقدر به انتخاب شغل مناسب کمک می‌کند؟
این طبیعی است که کسی که استعدادها و نقاط قوتش را می‌شناسد و از طرفی شغلی را انتخاب کرده است که آن شغل، مجال استفاده مناسب از توانمندی‌های آن فرد را به او می‌هد، حتما رضایت و موفقیت شغلی بالاتری را تجربه خواهد کرد نسبت به کسی که صرفا مهارتی را یادگرفته و به شکل روباتیک و مکانیکی دارد کاری را انجام می‌دهد. فرد دوم شاید با تلاش و سخت‌کوشی بتواند به درآمد مناسبی برسد و موفقیت‌هایی را در عرصه شغلی کسب کند، اما از آن‌جایی که برای کاری که انجام می‌دهد ساخته نشده، احتمالا رضایت شغلی کمتری را تجربه خواهد کرد.
طبیعی است که در انتخاب شغل، عوامل متعددی نقش دارند. در این مجموعه مقالات می‌خواهیم نقش و تاثیر تیپ شخصیتی بر اساس مدل MBTI را روی انتخاب شغل مناسب افراد بررسی کنیم و بعد از بررسی کامل تیپ شخصیتی، به سراغ عوامل مهم دیگر هم خواهیم رفت.
یک انتخاب شغل درست و موفقیت‌آمیز، مستلزم در نظر گرفتن همه عوامل مهم و تاثیرگذار است. اما دقت کنید، همه ما با ترجیحاتی ذاتی به دنیا می‌آییم و در نتیجه هر کدام، ویژگی‌هایی متمایز از هم داریم که این ویژگی‌ها روی تصمیمات ما در همه ابعاد و جنبه‌های زندگی تاثیر می‌گذارد.
آدم‌ها متنوع‌اند، همه شبیه به هم نیستند. ما قابلیت‌ها و استعدادهایی منحصر به خودمان داریم و بزرگترین موفقیت و رضایت ما زمانی است که از استعدادهایمان در جای درست و مناسب استفاده کنیم.
درون‌گرا یا برون‌گرا
بعضی افراد انرژی را از دنیای بیرون و ارتباط با آدم‌های مختلف و متنوع به دست می‌آورند، اما بعضی افراد بیشترِ انرژی‌شان را از افکار و اندیشه‌هایشان کسب می‌کنند.
حسی یا شهودی
اگر ترجیح می‌دهید به طور مستقیم دست به کار شوید و با ابزار و یا داده‌های واقعی و ملموس کار کنید حسی هستید. اما اگر ترجیح می‌هید با نظریات و تئوری‌های مفهومی کار کنید بدون اینکه الزاما به «مستندات» نیازی داشته باشید، ترجیح شما شهودی بودن است.
فکری یا احساسی
اگر ترجیح شما این است که تصمیم‌گیری‌هایتان را بر اساس تحلیلِ موقعیت انجام دهید به احتمال زیاد فکری هستید و در صورتی که ترجیح می‌دهید با ارزش‌های شخصی خودتان و آن‌چه خودتان درست می‌دانید تصمیم‌گیری کنید شخصی احساسی هستید.
ساختارگرا یا منعطف
این قسمت در مورد این است که شما دنیای اطرافتان را چطور سازماندهی می‌کنید و با مسائل بیرونی چطور برخورد می‌کنید؟ اگر ترجیح می‌دهید یک برنامه منسجم داشته باشید و سریع در مورد موضوعات تصمیم بگیرید، شخصی ساختارگرا هستید، اما درصورتی که ترجیح می‌دهید با مسائل، هنگام رخ دادنشان مواجه شوید احتمالا فردی منعطف هستید.
بهتر است قبل از اینکه وارد فرایند انتخاب شغل یا انتخاب رشته تحصیلی شوید یکی از تست‌های معتبر MBTI را تهیه کنید و در آن شرکت کنید. آزمون MBTI سایت تیپ شناسی نوین یکی از گزینه‌های مناسب است که در حال حاضر در مرحله سنجش پارامترهای روایی و پایایی است. بعد از این که تیپ شخصیتی‌تان را شناختید لازم است از با کمک یک مشاور حرفه‌ای MBTI مسیر شغلی مناسبتان را طراحی کنید. مسیر شغلی که برای شما مناسب است و شامل لیستی از مشاغل است که شما برای کار کردن در آنها ساخته شده‌اید.
چاپ مطلب