آگاتا کریستی | |
زادروز | 15 سبتامبر 1890 انگلستان |
درگذشت | 12 ژانویه 1976 |
تبار | انگلیسی |
مذهب | آنگلیکان / پیرو کلیسای اسقفی |
پیشه | رمان نویس، شاعر |
شناختهشده برای | شخصیتهای هرکول پوآرو و خانم مارپل, سپس هیچکدام باقی نماندند |
همسران | آرچیبالد کریستی (1914 تا 1928)
ماکس مالوان (1930 تا 1976) |
فرزند | روزالیند هیکس |
آگاتا کریستی، که بهعنوان “ملکه جنایت” شناخته میشود، یک نویسنده مشهور انگلیسی بود که بیش از 66 رمان پلیسی نوشت. بیشتر معروفیت او به خاطر خلق کارآگاه بلژیکی “هرکول پوآرو” و خانم روستای “خانم مارپل” است. امتیاز نوشتن طولانیترین نمایشنامه در حال اجرای جهان با نام “تلهموش” نیز به او تعلق دارد. این نمایشنامه، برای بیش از 50 سال همیشه به روی صحنه بوده است.
اولین کتاب معروف او “ماجرای اسرارآمیز در استایلز” بود که شخصیت پوآرو را در آن معرفی کرد. بر طبق بررسی سایت یونسکو، کتابهای آگاتا کریستی به 103 زبان مختلف ترجمهشده و آثار او پس از آثار ویلیام شکسپیر و انجیل، بیشترین چاپ و انتشار را در جهان داشتهاند. رمان او با عنوان “و سپس هیچکس نبود” شایسته توجه خاص است، به این دلیل که حدود 100 میلیون نسخه از این رمان تاکنون فروختهشده است. آگاتا کریستی برای سهم قابلتوجه خود درزمینهٔ داستانهای پلیسی، چندین جایزه دریافت کرد که ازجمله آنها میتوان به جایزه استاد بزرگ و جایزه ادگار اشاره کرد. تعدادی فیلم، مجموعه تلویزیونی، بازیهای ویدئویی، و کمیک بر اساس داستانهای او ساختهشده است. شخصیت ساختگی او پوآرو، تنها شخصیت خیالی است که نیویورکتایمز آگهی درگذشت برای وی چاپ کرد، که این مسئله نشانه روشنی از محبوبیت این شخصیت است.
زندگی شخصی
• آگاتا کریستی در شب کریسمس در سال 1914 با آرچیبالد کریستی ازدواج کرد. آرچیبالد که پسر یک قاضی در خدمات ملکی هند بود، در هند به دنیا آمده بود. دختر آنها با نام روزلین در سال 1919 به دنیا آمد.
• در سال 1926، شوهر او رابطه خود با زن دیگری را افشا کرد. در تاریخ 3 دسامبر 1926، پس از یک نزاع بین آگاتا و همسرش، آگاتا از خانه خود ناپدید شد.
• در 14 دسامبر سال 1926، او در یک هتل در هاروگات یورکشایر در شمال انگلستان شناسایی شد. اعتقاد بر این است که به دلیل مرگ مادرش در اوایل همان سال و همچنین خیانت شوهرش، او یک فروپاشی عصبی را تجربه کرده بود.
• آگاتا بعد از طلاق خود از آرچیبالد در سال 1928، با باستانشناسی به نام ماکس مالوان ازدواج کرد. تجربه سفر آگاتا با ماکس به خاورمیانه، پسزمینه چند رمان کارآگاهی بعدی او را ایجاد کرد.
پرفروشترین نویسنده جهان
آگاتا کریستی نویسنده انگلیسی داستانهای جنایی و ادبیات کارآگاهی بود. او با نام مستعار مِری وستماکوت (Mary Westmacott) داستانهای عاشقانه و رومانتیک نیز نوشتهاست، ولی شهرت اصلیاش به خاطر ۶۶ رمان جنایی اوست. داستانهای آگاتا کریستی، به خصوص آن دسته که درباره ماجراهای کارآگاههرکول پوآرو یا خانم مارپل هستند، نه تنها لقب «ملکه جنایت» را برای او به ارمغان آوردند بلکه وی را بهعنوان یکی از مهمترین و مبتکرترین نویسندگانی که در راه توسعه و تکامل داستانهای جنایی کوشیدهاند نیز معرفی و مطرح کردند.
در همان زمانهای ابتدایی کار نویسنگیاش بود که شخصیت موسیو هرکول پوارو را خلق کرد؛ کارآگاه قد کوتاه، چابک و خودپسند بلژیکی با ظاهر و قیافهای خاص که راز تمام جنایتها را به کمک «سلولهای خاکستری» مغزش بر ملا میکند و همزمان زبان انگلیسی را مورد سختترین حملات و انتقادها قرار میدهد. پوارو شخصیت محوری بیش از پنجاه رمان دیگر او قرار گرفت و به لحاظ شمارگان موفقترین کارآگاه دنیا شد.
در سال ۱۹۲۶ با انتشار «قتل راجر آکروید» به موفقیت بزرگ دست یافت. این رمان اثری درخشان با رمزگشایی حیرتآور بود که خواننده به علت فقدان شواهد و قرائن کافی در گشودن معمای داستان ناتوان میماند. قاتل همان دکتر «شپارو» پزشک سادهلوح و قابل اعتماد دهکده است که خود راوی کل رمان میباشد. این کتاب نه تنها مورد استقبال گستردهی مردم قرار گرفت، بلکه همکاران نویسنده نیز توجه خاصی به آن مبذول داشتند
جوایز
1955 – جایزه ادگار توسط MWA برای بهترین نمایشنامه
– جایزه آنتونی برای بهترین نویسنده قرن
– جایزه آنتونی برای بهترین سری قرن
آثار آگاتا کریستی
رمانها
1- اولین پروندههای پوآرو (Poirot’s Early Cases)
2- قتل در خانه کشیش
3- قتل در خانه کشیش
4- ده بچه زنگی
5- نوشابه با سیانور
6- دست پنهان
7- الاهه انتقام
8- چرا از ایوان نخواستند
9- چشم بندی
سال عنوان
۱۹۲۰ ماجرای اسرارآمیز در استایلز The Mysterious Affair at Styles
۱۹۲۲ دشمن مخفی The Secret Adversary
۱۹۲۴ مردی با لباس قهوهای The Man in the Brown Suit
۱۹۲۶ قتل راجر آکروید The Murder of Roger Ackroyd
۱۹۲۷ چهار قدرت بزرگ The Big Four
۱۹۲۸ راز قطار آبی The Mystery of the Blue Train
۱۹۳۱ راز سیتافورد The Sittaford Mystery
۱۹۳۴ قتل در قطار سریعالسیر شرق Murder on the Orient Express
۱۹۳۵ تراژدی در سه پرده Three Act Tragedy
۱۹۳۵ مرگ در میان ابرها Death in the Clouds
۱۹۳۶ قتل به ترتیب الفبا (قتلهای الفبایی) The A.B.C. Murders
۱۹۳۶ قتل در بینالنهرین Murder in Mesopotamia
۱۹۳۷ مرگ بر روی نیل Death on the Nile
۱۹۳۹ قتل آسان است Murder is Easy
۱۹۴۱ شرارتی زیر آفتاب Evil Under the Sun
۱۹۴۱ ان یا ام N or M?
۱۹۴۲ جسدی در کتابخانه The Body in the Library
۱۹۴۲ پنج خوک کوچک Five Little Pigs
۱۹۴۴ به طرف صفر Towards Zero
۱۹۵۰ اعلام یک قتل A Murder is Announced
۱۹۵۲ مرگ خانم مکگینتی Mrs McGinty’s Dead
۱۹۵۳ پس از تشعیع جنازه After the Funeral
۱۹۵۳ جیب پر از چاودار A Pocket Full of Rye
۱۹۵۷ قطار ساعت 4:50 از پدینگتون 4.50from Paddington
۱۹۵۸ مصیبت بی گناهی Ordeal by Innocence
۱۹۵۹ گربهای میان کبوتران Cat among the pigeons
۱۹۶۵ در هتل برترام At Bertram’s Hotel
۱۹۶۶ دختر سوم Third Girl
۱۹۶۷ شب بی پایان Endless Night
۱۹۷۱ نمسیس Nemesis
۱۹۷۲ فیلها به یاد میآورند Elephants Can Remember
۱۹۷۵ پرده Curtain
۱۹۷۶ جنایت خفته Sleeping Murder
مجموعه داستانها
سال عنوان فارسی عنوان انگلیسی
۱۹۶۱ گناه مضاعف Double Sin and Other Stories
۱۹۷۴ اولین پروندههای پوآرو Poirot’s early cases
نمایش نامه
سال عنوان
۱۹۴۳ و سپس هیچکس نبود And then there were none
۱۹۵۲ تله موش The Mousetrap
سایر آثار
مرگ، نقطهٔ پایان
عروسکی در دودکش بخاری
تعطیلات برای قتل
مصیبت بی گناهی
قتل در آشیانه کلاغ
بازی کامپیوتری
از روی آثار او بازیهای رایانهای هم ساخته شدهاند:
و سرانجام هیچکس باقی نماند
قتل در قطار سریعالسیر شرق
شیطان زیر آفتاب
قتلهای ای. بی. سی
وفات
آگاتا کریستی در ۱۲ ژانویه سال ۱۹۷۶ در سن ۸۵ سالگی به مرگ طبیعی درگذشت.