ای اف تی چیست
ای اف تی در درمان اضطراب و اختلال استرس پس از حادثه موثر باشد. در این مقاله شما را با نحوه کار تکنیک ای اف تی و تاثیر آن در کاهش استرس آشنا می کنیم، با ما همراه باشید.
ای اف تی (Emotional Freedom Technique) یا ضربه تراپی و رها سازی احساسات، روشی است برای بازنمایی احساسات سرکوب شده و پرداختن به آنها. این روش درمانی، تا حدودی به طب سوزنی شبیه است، با این تفاوت که در EFT از ضربه دست جهت آزادسازی مسیرهای عصبی موجود در بدن استفاده میشود. ترکیب ضربات انگشتان به نقاط معینی از بدن و گفتن عبارات تاکیدی جهت آزادسازی احساسات، از نکات اصلی این تکنیک به شمار میرود.
طبق نظریه ای اف تی بدن انسان دارای انرژی است و طبیعتی الکتریکی دارد. کافیست پای خود را روی فرش بکشید و سپس قطعه فلزی را لمس کنید. همچنین اگر شی داغی را لمس کنید، سوزش را به سرعت حس می کنید زیرا درد با سرعت برق در سیستم عصبی شما حرکت می کند و این پیام به مغز می رسد. پس EFT باور دارد سیستم عصبی بدن ما بصورت نظام مند این جریان انرژی را بصورت منظم در بدن به حرکت در می آورد.
برای درک بهتر جریان انرژی بدن، آنرا با جریان انرژی در تلویزیون مقایسه می کنیم. تا وقتی که جریان برق در تلویزیون به صورت عادی جریان داشته باشد، صدا و تصویر واضح خواهند بود ولی اگر پشت آنرا باز کنید و با یک پیچ گوشتی به سیم های آن ضربه ای بزنید، جریان برق مختل میشود و تصویر از بین می رود. در بدن ما هم هنگامی که تعادل انرژی بهم میریزد، عملکرد ما را تحت تاثیر قرار می دهد.
نقاط ای اف تی در بدن
نقاط کلیدی بدن که مسیر عبور جریان هستند بسیار مهم می باشند. در ادامه نقاط مختلف در تپینگ یا نواختن ضربه در حین تمرین را حضورتان شرح می دهیم.
۱- فرق سر
۲- بالای ستون بینی و ابتدای دو ابرو
۳- انتهای دو ابرو (استخوان گودی چشم که در راستای مردمک چشم قرار دارد.)
۴- استخوان زیر گودی چشم
۵- حد فاصل بین زیر بینی و لب بالایی
۶- فاصله بین چانه و لب پایینی
۷- برآمدگی استخوان قفسه سینه
۸- چهار انگشت پاین تر از زیر بغل
۹- نقاط بیرونی انگشتان (کنار ماهک ناخن)
۱۰- قسمت نرم دست (قسمت کاراته)
مراحل انجام ای اف تی
«ای اف تی» را میتوان به پنج مرحله تقسیم کرد. اگر بیش از یک مشکل یا ترس دارید، میتوانید این پنج مرحله را برای مقابله با سایر مشکلات و ترسهایتان تکرار کنید. نتیجه آن هم کاهش یا از بین رفتن احساسات منفی خواهد بود. این ۵ مرحله عبارتاند از:
۱- تشخیص مشکل
برای اینکه «ای اف تی» اثر کند در قدم اول باید مشکل یا ترسی را که دارید، تشخیص بدهید؛ چرا که همین مشکل یا ترس قرار است در زمان انجام ضربات کانون توجه تان باشد. به نظر میرسد که اگر هر بار فقط روی یک مشکل تمرکز کنید، نتیجه ی بهتری خواهید گرفت.
۲- ارزیابی شدت اولیه مشکل
پس از تشخیص مشکلتان باید شدت آن را هم مشخص کنید. ببینید که به مشکلتان از ۰ تا ۱۰ چه نمرهای میدهید (۱۰ یعنی حادترین). بر این اساس درد جسمی یا روحی و هر ناراحتی را که به خاطر مشکلی خاص حس میکنید، ارزیابی کنید. با این کار میتوانید پس از انجام مراحل کامل «ای اف تی» میزان بهبودتان را بسنجید. برای مثال اگر پیش از ضربه درمانی شدت اولیه مشکلتان را ۱۰ ارزیابی کردید و پس از انجام ضربات شدت آزار دهندگی مشکلتان به ۵ رسید، پس یعنی از این روش ۵۰ درصد نتیجه گرفته اید.
۳- جمله سازی
قبل از شروع انجام ضربات پیش خودتان جمله ای تاکیدی بسازید که توضیح دهنده مشکلتان باشد. در ساخت این جمله که باید حین انجام ضربات بیان شود، نکات زیر را لحاظ کنید:
اذعان به مشکلتان؛ پذیرش خودتان علی رغم مشکلی که دارید. برای مثال میتوانید چنین جملهای بسازید: «بااینکه —— (هر ترس یا مشکلی را که دارید در این قسمت جمله جاگذاری کنید)، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم». این جمله رایجت رین جمله ای است که در «ای اف تی» استفاده میشود. جای خالی را باید با توضیح کوتاهی درباره هر احساس منفی یا مشکلی که دارید، پر کنید. مشکلی هم که در این قسمت بیان میکنید، هیچ محدودیتی ندارد و درباره هر چیزی میتواند باشد. حتی قسمت دوم جمله را میتوانید به این شکل عوض کنید: «من عمیقا و کاملا خودم را دوست دارم و میپذیرم». درادامه توجهتان را به ذکر چند نمونه جلب میکنیم:
۱- «با اینکه از صحبت کردن مقابل جمع میترسم، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم.»
۲- «با اینکه سر درد دارم، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم.»
۳- «با اینکه از بابام عصبانی ام، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم.»
۴- «هر چند خاطرات جنگ اذیتم میکنند، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم.»
۵- «با اینکه گردنم گرفته است، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم.»
۶- «هر چند کابوس میبینم، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم.»
۷- «با اینکه میل زیادی به سیگار کشیدن دارم، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم.»
۸- «با اینکه از مار میترسم، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم.»
۹- «با اینکه افسردهام، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم.»
همانطور که دیدید، میتوانید قسمت اول جمله را با توجه به مشکل خاص خودتان تغییر بدهید، اما دقت داشته باشید که فقط باید به مشکل خودتان اشاره کنید و نه مشکل کسی دیگر. برای اینکه از پریشانی حاصل از مشکلاتتان خلاص شوید، باید حس فقط خودتان را مشخص کنید. برای مثال بهجای «با اینکه مادرم مریض است، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم»، بهتر است بگویید: «با اینکه بهخاطر مریضی مادرم ناراحتم، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم».
مهم نیست که این جملات را باور دارید یا نه، بلکه فقط باید بیانشان کنید. اگر طرز بیانتان با احساس و تاکید همراه باشد، بهتر است؛ اما اگر عادی هم بگویید کفایت میکند. ضمنا بهتر است که جمله تان را با صدای بلند ادا کنید، اما اگر به هر دلیلی ترجیح میدهید که زیرلب زمزمه کنید، هم اشکالی ندارد. اما این جملات چه هدفی را دنبال میکنند؟ «ای اف تی» اختلال در سیستم انرژی بدن را نتیجهی هیجانات منفی میداند.
این هیجانات منفی وقتی ایجاد میشوند که درگیر افکار یا شرایطی خاص باشید. این اشتغال فکری در سیستم انرژی بدن اختلال ایجاد میکند، اما در نبودش همه چیز طبیعی خواهد بود. برای نمونه کسی که از چیزی مثل ارتفاع میترسد، حین خواندن ستون طنز روزنامه خبری از ترسش نیست، چون به آن فکر نمیکند. اما تنها زمانی میتوانید سیستم انرژی مختل شده بدنتان را به تعادل بازگردانید که روی مشکل به وجود آورنده این اختلال تمرکز کنید. اگر روی مشکل خاصی که سیستم انرژی بدنتان را مختل کرده است متمرکز نشوید، «ای اف تی» اثر نخواهد کرد.
۴- انجام ضربات
در زنجیرهی ضربات «ای اف تی» باید به پایانه های ۹ نقطه از نقاط «مریدین» آهسته ضربه بزنید. درمجموع ۱۲ نقطه ی «مریدین» اصلی بهصورت متقارن در دو طرف بدن وجود دارد که هرکدامشان به یکی از اندام های داخلی مربوط هستند. اما در «ای اف تی» بیشتر روی این ۹ نقطه کار میشود:
۱- لبهی دست (KC): این نقطه در قسمت گوشتی لبه خارجی دست، در جایی بین بالای مچ و پایه انگشت کوچک، قرار دارد. KC همان قسمتی از دست است که با آن در کاراته برای شکستن اجسام ضربه وارد میکنند.
۲- بالای سر (TH): اگر از بالای سر یک گوشتان را با خطی به گوش دیگرتان وصل کنید و خط دیگری هم از بینی تا پشت گردنتان بکشید، نقطهی TH درست در محل تلاقی این دو خط خواهد بود.
۳- ابرو (EB): این نقطه در ابتدای ابرو درست بالای کناره بینی قرار دارد.
۴- گوشه چشم (SE): این نقطه روی استخوان لبه خارجی گوشه چشم قرار دارد.
۵- زیر چشم (UE): این نقطه روی استخوان زیر چشم حدود ۲/۵ سانتیمتر پایینتر از مردمک قرار دارد.
۶- زیر بینی (UN): این نقطه در محدوده کوچک بین انتهای بینی و بالای لب بالایی قرار دارد.
۷- چانه (Ch): این نقطه دقیقا روی چانه نیست، بلکه بین فرورفتگی چانه و لب پایینی قرار دارد.
۸- ابتدای ترقوه (CB): این نقطه در محل تلاقی جناغ، ترقوه و دندهی اول قرار دارد. برای جایابی این نقطه ابتدا انگشت اشاره تان را روی شکاف U شکل بالای استخوان سینه قرار دهید، (تقریبا جایی که گره کراوات قرار میگیرد). انگشتتان را از پایین همین قسمت U شکل حدود ۲/۵ سانتیمتر بهسمت ناف حرکت دهید. این نقطه باینکه دقیقا روی ترقوه نیست، برای راحتی به این اسم شناخته میشود.
۹- زیربغل (UA): این نقطه حدود ۱۰ سانتیمتر پایینتر از زیربغل قرار دارد.
از نقطهی KC در لبهی دست شروع کنید و همزمان جملهای که را در مرحلهی قبل ساختید، نیز ۳ بار تکرار کنید.
سپس به هرکدام از نقاط زیر به همین ترتیبی که آمده است، ۷ بار ضربه بزنید:
۱- ابرو؛
۲-گوشهی چشم؛
۳- زیر چشم؛
۴- زیر بینی؛
۵- چانه؛
۶- ابتدای ترقوه؛
۷- زیربغل.
پس از ضربه زدن به نقطهی زیربغل زنجیره ضربات را با ضربه زدن به نقطه بالای سر تمام کنید. همینطور که نقاط ضربه را یکی یکی دنبال میکنید، جملهی یادآوری را که همان کوتاه شدهی جملهی تاکیدی مرحله قبل است با خودتان تکرار کنید. برای مثال اگر جمله تان این بود: «با اینکه به خاطر بیماری مادرم ناراحتم، عمیقا و کاملا خودم را میپذیرم»، جمله یادآوری تان میتواند این باشد: «ناراحتم که مادرم مریض است». این جمله را در نقاط ضربه با خودتان بگویید. زنجیره ی ضربات را هم میتوانید دو تا سه بار تکرار کنید.
۵- ارزیابی دوباره شدت مشکلتان
در پایان دوباره ببینید که به مشکلتان از ۰ تا ۱۰ چه نمرهای میدهید. حالا این نمره را با نمره ای که پیش از انجام ضربات به مشکلتان داده بودید، مقایسه کنید. اگر هنوز به نمرهی ۰ نرسیده اید، میتوانید این فرایند را دوباره تکرار کنید.
کلیدی ترین نکته در انجام ای اف تی
خوب است بدانید احساسات در ناخودآگاه ما کدگذاری شده است. وظیفه ناخودآگاه ما حفاظت از ماست و برای همین ریشه مشکلات و احساسات منفی را در اختیار ما قرار نمیدهد! چون ممکن است که این احساسات حال ما را بد کنند و ناخودآگاه هرگز کاری نمیکند که ما آسیب ببینیم. پس سعی میکند که اتفاقات را از دید خودآگاه ما مخفی کند. از طرفی با روش ضربه زدن ما آن را مجبور میکنیم که پشت هر مسئله حل نشده ای را نشان دهد تا آن را حل کنیم. برای برطرف کردن این تعارض ناخودآگاه بهطور خیلی کوتاه چیزهایی از گذشته را به ذهن شما میآورد که باید آن را به اصطلاح بقاپید! شبیه یک نور فلش یا یک جرقه کوچک دری را به گذشته باز میکند و میتوانید ببینید ریشه این مشکل فعلی در کجاست. و با خنثی سازی آن خاطرات و احساسات مشکل فعلی حل خواهد شد.
مهمترین نکته در ای اف تی: هر چه ناخودآگاه برای شما تداعی کرد و نشان داد، فوق العاده مهم است. حتی اگر به ظاهر کاملا بی ربط باشد. در اجرای ای اف تی ممکن است از مشکل فعلی، خاطره معلم کلاس دوم ابتدایی برای شما تداعی شود. مطمئن باشید نه تنها بی ربط نیست بلکه یکی از ریشه های مشکلتان به آن خاطره برمیگردد. پس باید در آن خاطره کاوش کنید و ببینید چه احساس منفی در آن خاطره باقی مانده و حل نشده است. آن احساس را با ضربه زدن خنثی کنید و به مشکل فعلی برگردید، اغلب مواقع مشکل فعلی اگر کامل حل نشده باشد، تا حد زیادی برطرف شده است.
چکیده
«ای اف تی» جزو درمان های جایگزین طب فشاری است که برای بازگردانی تعادل به سیستم انرژی بدن استفاده میشود. این روش روی سربازان جنگی امتحان شده و در این افراد در بهبود اضطراب، افسردگی، درد جسمی و بی خوابی تاحدودی موثر بوده است. پژوهشگران در تلاشند تا اثربخشی این روش را روی سایر اختلالات و بیماریها نیز بسنجند. ما در این مقاله روش انجام ای اف تی را برای شما بیان نمودیم که امیدواریم مورد استفاده تان قرار گرفته باشد.